در دنیای رنگارنگ پرندگان، طوطی های ماکائو با پرهای درخشان، شخصیت جذاب و هوشی فوق العاده جایگاه ویژه ای دارند. در ابتدا لازم دانستیم تا به شما بگوییم که نگهداری از این پرندگان زیبا نه تنها تجربه ای لذت بخش است، بلکه برای بسیاری از افراد به یک مسیر حرفه ای در پرورش و تولید مثل پرندگان تبدیل شده است که جوجه کشی از تخم نطفه دار طوطی ماکائو نیز از این دسته مستثنا نمی باشد. اما پیش از آنکه یک جوجه ماکائو چشم به جهان بگشاید، سفری پیچیده و دقیق از درون یک تخم نطفه دار آغاز می شود که نیازمند دانش، دقت و صبر فراوان است.این مقاله، یک راهنمایی جامع برای آن دسته از علاقه مندان و پرورش دهندگانی است که می خواهند از تمامی مراحل حیاتی جوجه کشی آگاهی یافته و به یک رشد عالی برسند. لذا، بهتر است تا با ما همراه بوده و نگاهی دقیق و علمی به این موضوع داشته باشید؛
جوجه کشی از تخم نطفه دار طوطی ماکائو
جوجه کشی از تخم نطفه دار طوطی ماکائو به صورت طبیعی
روش جوجه کشی طبیعی، برخلاف جوجه کشی مصنوعی به پرنده ماده و گاهی نر اجازه می دهد تا بر روی تخم ها بخوابد و از آنها مراقبت کند تا جوجه ها متولد شوند. مراحل جوجه کشی طبیعی از تخم نطفه دار طوطی های ماکائو به ترتیب زیر می باشند؛
– آماده سازی جفت مولد
دقت کنید که هر دو پرنده نر و ماده از نظر سنی بالغ و سالم باشند. برای ماکائوها، رنج سنی 5 تا 7 سالگی مناسب ترین سن است. همچنین، هر دو جفت باید از نظر ژنتیکی غیرخویشاوند باشند. توجه داشته باشید که سازگاری رفتاری بین جفت ها بسیار مهم است و طوطی هایی که از خود دعوا یا بی توجهی نشان می دهند، جفت مناسبی برای هم نیستند.
دارا بودن از یک رژیم غذایی تقویتی به این صورت است که حداقل 3 ماه قبل از فصل تولیدمثل، باید تغذیه پرنده ها شامل مواد مغذی، ویتامین ها، پروتئین، کلسیم، سبزیجات تازه، مغزها و مکمل های تقویتی باشد.
– مرحله آماده سازی محیط و لانه
مهیا نمودن شرایط محیطی مناسب شامل دمای بین 22 تا 28 درجه سانتیگراد، رطوبت نسبی حدود 50 تا 60 درصدی و نور روزانه حدود 12 ساعت روشنایی ملایم را فراموش نکنید.
شما به یک لانه چوبی با ابعاد حدود 60*60*90 سانتیمتری با کف پوشیده شده از پوشال استریل یا خاک اره نیاز خواهید داشت. این لانه باید در محلی آرام و بدون استرس قرار گرفته شده باشد.
– مرحله جفت گیری و تخم گذاری
توجه داشته باشید که جفت گیری طوطی های ماکائو با انجام حرکات خاص، پیش نوازی و نیز، تغذیه ماده توسط نر انجام می شود.
هر پرنده در هر دوره بین 2 تا 5 تخم به فاصله 2 تا 3 روز از هم می گذارد.
طوطی های ماده معمولا بعد از گذاشتن دومین تخم بر روی تخم ها می خوابند و جوجه کشی آغاز می شود.
– مرحله خوابیدن بر روی تخم ها یا انکوباسیون طبیعی
طول دوره جوجه کشی طبیعی در حدود 26 تا 28 روز می باشد.
طوطی ماده در تمام این مدت، بیشتر زمان خود را در لانه می گذراند و تنها، برای خوردن و آشامیدن از لانه بیرون می آید.
طوطی های نر اغلب وظیفه تامین مواد غذایی ماده و مراقبت از آن را بر عهده دارند.
دقت کنید که پرنده در این زمان باید احساس امنیت کامل داشته باشد. لذا، از ایجاد مزاحمت برای پرنده بپرهیزید.
– مرحله نظارت بر نطفه داری تخم ها در صورت نیاز
اگر پرنده اجازه دهد، شما می توانید پس از 7 الی 10 روز تخم ها را با استفاده از چراغ نطفه بینی بررسی کنید.
توجه داشته باشید که یک تخم سالم نطفه دار باید دارای رگ های خونی و لکه های تیره مرکزی باشند.
در این مرحله، شما باید تخم های بی نطفه و فاسد را پس از اطمینان از خرابی آنها سریعا از زیر مادر حذف کنید.
– مرحله تولد جوجه های جدید
جوجه ها به هنگام تولد، با استفاده از نوک خود، تخم ها را ترک می دهند و طی مدت زمانی 24 تا 72 ساعته از تخم خارج می شوند.
گاهی ممکن است همه جوجه ها همزمان از تخم بیرون نیایند، زیرا، تخم گذاری با فاصله بوده است.
– مرحله نگهداری اولیه از جوجه ها توسط والدین
جوجه های تازه متولد شده نابینا، فاقد پر و بسیار آسیب پذیر می باشند.
تغذیه اولیه جوجه ها توسط پرنده های ماده و گاهی نرها انجام می شود. پرنده این عمل را با استفاده از شیره چینه دان انجام می دهد.
توجه داشته باشید که پرنده های والد باید دسترسی لازم به غذای مغذی، تازه، نرم و پر از انرژی داشته باشند.
اگر مادر جوجه ها، کم تجربه یا بی علاقه باشند، ممکن است نیاز به دخالت انسان و جوجه کشی دستی در این مرحله افزایش یابد.
Incubation of fertilized macaw eggs
نکات کلیدی جوجه کشی از تخم نطفه دار طوطی ماکائو
در نهایت یک سری نکات کلیدی در جوجه کشی طبیعی وجود دارند که حتما باید در نظر گرفته شوند؛ نکته اول اینکه، استرس دشمن اصلی جوجه کشی طبیعی است. لذا، شما باید از سر و صدا، جابجایی قفس، نور شدید یا دخالت بی مورد خودداری کنید. همچنین، توجه داشته باشید که بدون ایجاد مزاحمت برای پرنده نظافت محیط را رعایت نمایید. در برخی موارد، طوطی ماده ممکن است تخم ها را ترک کند یا آنها را بشکند. این اتفاق معمولا به دلیل کم تجربگی یا شرایط محیطی نامطلوب رخ می دهد. نکته بعدی این است پرنده ها را هر روز به دقت ولی از دور مشاهده کنید. در این شرایط، شما باید هرگونه نشانه بیماری، بی قراری، عدم خوابیدن بر روی تخم ها و نیز، پرخاشگری را جدی بگیرید.
جوجه کشی از تخم نطفه دار طوطی ماکائو به صورت مصنوعی
روش جوجه کشی مصنوعی نوعی از روش های تولید جوجه از تخم های نطفه دار ماکائوهاست. این روش نیز، زمانی به کار می رود که والدین توانایی یا تمایل به خوابیدن بر روی تخم ها را ندارند و یا هدف پرورش دهنده، افزایش راندمان جوجه کشی با کنترل دقیق شرایط باشد. مراحل کامل جوجه کشی مصنوعی از تخم نطفه دار طوطی های ماکائو به ترتیب زیر می باشند؛
– انتخاب و آماده سازی تخم نطفه دار
• شرایط مناسب برای تخم های انتخابی این است که باید تازه باشند و حداکثر 7 روز از زمان تخم گذاری آنها گذشته باشد. همچنین، لازم است تا ترک خورده، بدشکل یا خیلی کوچک و بزرگ نباشند. توجه داشته باشید که تخم ها حتما از والدین سالم، تغذیه شده و بدون بیماری گرفته شده باشند.
• برای نگهداری از جوجه ها در هنگام قبل از جوجه کشی، باید محلی با دمای 15 تا 18 درجه سانتیگراد و نیز، رطوبت حدود 70 درصد را آماده کنید. شما باید تخم ها را روزانه یک یا دو بار به آرامی بچرخانید تا جلوی چسبیدن زرده به دیواره را بگیرید. بعلاوه، توجه کنید که نباید تخم ها را در یخچال یا در معرض آفتاب نگهداری کنید.
– آماده سازی دستگاه جوجه کشی
• تنظیمات اولیه دستگاه عبارتند از؛ دمای ثابت 37.2 تا 37.5 درجه سانتیگراد، رطوبت نسبی 40 تا 50 درصد در هفته اول و افزایش آن تا 65 تا 70 درصد در روزهای پایانی و نیز، تهویه هوا بدون نوسان دمایی
• تجهیزات مورد نیاز شامل دستگاه جوجه کشی با قابلیت تنظیم دما، رطوبت و چرخش اتوماتیک، دماسنج و رطوبت سنج دقیق، چراغ نطفه بینی و … می باشند.
– قرار دادن تخم ها در داخل دستگاه
• شما باید تخم ها را به صورت افقی یا با شیب ملایم بچینید. همچنین، لازم است تا فاصله مناسب را بین تخم ها رعایت کنید. علاوه بر این، بهتر است تا دستگاه جوجه کشی را از قبل گرم و آماده کرده باشید.
• تخم ها باید روزانه 4 تا 6 بار به صورت متناوب چرخانده شوند. البته، این چرخش تخم ها باید از روز 23ام به بعد متوقف شود.
– بررسی نطفه داری تخم ها
• شما باید طی روزهای 7 تا 10ام جوجه کشی با استفاده از چراغ نور به نطفه سنجی بپردازید.
• شما در تخم های نطفه دار رگ های خونی واضح و نقطه سیاه خواهید دید. اما تخم های بی نطفه، کدر یا با لکه های سیاه غیرطبیعی هستند و باید حذف شوند.
– مانیتورینگ مداوم شرایط
• از روز اول تا روز 26ام، دما باید بین 37.2 تا 37.5 درجه سانتیگراد و رطوبت نیز باید 45 تا 55 درصد باشد. سیستم تهویه ملایم نیاز دارد و چرخش باید ادامه داشته باشد.
• از روز 26ام به بعد یا دوره هچ، چرخش متوقف شده، رطوبت به 65 تا 75 درصد افزایش و دما به 37.2 درجه سانتیگراد کاهش می یابد. بعلاوه، شما باید تخم ها را در حالت افقی کامل قرار دهید.
– مرحله تولد جوجه ها یا هچینگ
• هچینگ معمولا طی روزهای 26 تا 28ام جوجه کشی رخ می دهد و در آن، جوجه طی 24 تا 72 ساعت درگیر است تا کاملا از تخم خارج شود.
– مرحله مراقبت های بعد از تولد
• شما باید جوجه های تازه متولد شده را 12 تا 24 ساعت در داخل انکوباتور نگه دارید تا کاملا گرم و خشک شوند. بدین منظور، دما باید 36.5 تا 37 درجه سانتیگراد و رطوبت نیز، حدود 60 درصد باشد.
• انتقال جوجه ها به برودر به این ترتیب است که برودر باید دارای دمای اولیه حدود 35 تا 36 درجه سانتیگراد بوده و تغذیه جوجه ها نیز، در آن به صورت دستی و با سرنگ مخصوص صورت گیرد.
تخم نطفه دار طوطی ماکائو
نکات کلیدی
نکات طلایی موفقیت در جوجه کشی مصنوعی عبارتند از؛ تست کردن دستگاه جوجه کشی قبل از هر اقدامی جهت اطمینان از دما و رطوبت پایدار داخل آن، مراقبت از شوک دمایی یا افت ناگهانی رطوبت برای جلوگیری از مرگ جنین، علامتگذاری تخم ها با مداد نرم برای چرخش دقیق، پر هیز از شکستن زودهنگام پوسته تخم ها در هنگامی که جوجه ها به زمان نیاز دارند، تغذیه صحیح جوجه ها بعد از هچ که مساوی با بقای جوجه است و …
جمع بندی و سوالات متداول در مورد جوجه کشی از تخم نطفه دار طوطی ماکائو
توجه داشته باشید که جوجه کشی چه به روش طبیعی و چه مصنوعی، تنها یک فرآیند فنی نیست. بلکه تجربه ای سرشار از مسئولیت، دقت، صبر و عشق است که اگر با شناخت، آگاهی و احترام به نیازهای این موجودات شگفت انگیز قدم در آن بگذارید، نه تنها می توانید شاهد تولد یک موجود زیبا و دوست داشتنی باشید، بلکه نقشی کوچک در حفاظت از یکی از زیباترین پرندگان دنیا ایفا خواهید کرد. در نهایت، مهم ترین اصل این است که هر تخم نطفه دار، تنها یک پوسته نیست بلکه حامل امید، حیات و آینده ای روشن برای نسل طوطی های ماکائو می باشد. بنابراین، بهترین کار این است که در این مسیر با ما همراه باشید.
سوالاتی که ممکن است از خودتان پرسیده باشید؟
– چرا برخی پرورش دهنده ها به جای روش طبیعی از روش جوجه کشی مصنوعی استفاده می کنند؟
زیرا، جوجه کشی مصنوعی کنترل دقیق تری بر دما، رطوبت و چرخش تخم ها فراهم می نماید. لذا، در مواقعی که والدین توانایی نگهداری از تخم ها را ندارند یا بدانها بی توجهی می کنند، این روش باعث افزایش شانس بقای جوجه ها می شود.
– دمای مناسب برای نگهداری از تخم های نطفه دار ماکائو در انکوباتور چند درجه سانتیگراد است؟
دمای مناسب داخل دستگاه جوجه کشی باید بین 37.2 تا 37.5 درجه سانتیگراد باشد تا رشد جنین به درستی انجام شود.
– چه زمانی باید چرخش تخم ها را در داخل دستگاه جوجه کشی متوقف نمود؟
چرخش تخم ها باید از روز 23 یا 24ام جوجه کشی به بعد متوقف شود تا جوجه بتواند در وضعیت مناسب برای شکستن پوسته و بیرون آمدن قرار بگیرد.
– از کجا می توان فهمید که یک تخم نطفه دار است یا نه؟
شما باید با استفاده از چراغ نطفه بینی و طی روزهای 7 تا 10ام جوجه کشی، رگ های خونی، جنین در حال رشد یا نقطه تیره مرکزی را بررسی نمایید. توجه داشته باشید که تخم های بی نطفه معمولا کدر و بدون رگ یا لکه خونی واضح می باشند.
– بعد از بیرون آمدن جوجه از تخم چه مراقبت هایی باید انجام شود؟
جوجه ها باید بعد از تولد، 12 تا 24 ساعت در انکوباتور باقی بمانند تا خشک و گرم شوند. سپس به برودر منتقل شوند و با فرمول مخصوص جوجه ماکائو تغذیه گردند. لازم به ذکر است که جوجه ها به صورت دستی و با سرنگ تغذیه می شوند. همچنین، لازم است تا دمای برودر در حدود 35 تا 36 درجه سانتیگراد باشد.