لحظه ای را تصور نمایید که یک جوجه کوچک، پس از روزها تلاش و انتظار در تاریکی و محیط گرم و مرطوب درون تخم، سرانجام نوک ظریفش را به پوسته تخم می کوبد و نفس نفس زنان به دنیای بیرون راه پیدا می کند. برخلاف تصور رایج که این لحظه را نقطه آغاز زندگی ای پر انرژی و پر شور تلقی می کنند، این لحظه برای برخی از این موجودات کوچک با لرزشی ضعیف، چشمانی نیمه بسته و اندام هایی بی جان شروع می شود. اما چرا؟ دلیل ضعف برخی از جوجه ها بعد از بیرون آمدن از تخم نطفه دار چه می تواند باشد؟
در همین راستا، در این مقاله سفری را به سوی درون تخم پیش خواهیم گرفت و دقایق پایانی جوجه کشی و عواملی که می توانند بر سلامتی و ضعف جوجه های تازه متولد شده اثر بگذارند، را بررسی خواهیم نمود. شما نیز، اگر به دنبال درک علمی، دقیق و در عین حال قابل لمس از این پدید هستید، تا انتها با ما همراه باشید.

ضعف جوجه بعد از بیرون آمدن از تخم نطفه دار
دلایل ضعف برخی جوجه ها بعد از خروج از تخم نطف دار
در آغاز گفتیم که برخی از جوجه ها پس از شکستن پوسته تخم به جای آغاز پرانرژی زندگی، با بدنی ناتوان و حرکاتی کند به دنیا می آیند. دلایل ضعف برخی از جوجه ها بعد از خروج از تخم می تواند پیچیده و چند عاملی باشد که در ادامه، به صورت کامل مورد بررسی قرا گرفته اند؛
– مشکلات مربوط به تخم گذاری و نطفه داری
• گاهی تخم نطفه دار از کیفیت پایینی برخوردار است. نطفه دار نبودن کامل یا ضعیف بودن نطفه ها، تغذیه نامناسب والدین قبل از تخم گذاری و نیز، عدم تعادل ویتامین ها و مواد معدنی به خصوص ویتامین آ، ای، سلنیوم، کلسیم و فسفر از مواردی هستند که باید بدانها توجه نمایید.
• شما باید حتما توجه کنید که تخم های نطفه دار انتخابی تان کهنه نباشند. کاهش رطوبت داخلی تخم، کاهش سطح اکسیژن برای جنین و نیز، افزایش مرگ و میر جنینی یا تولد جوجه ضعیف را همواره تحت کنترل داشته باشید.
– خطاهای رایج در فرآیند جوجه کشی داخل دستگاه یا توسط والدین
• تنظیم و ثابت نماندن دما همواره مشکلاتی را برای شما به همراه خواهد آورد؛ دماهای پایین منجر به رشد آهسته جنین و ضعف بعد از تولد می شود و در دماهای بالا نیز، شاهد اختلالاتی در تکامل اندامهای خاص مثل قلب یا کبد و نارسی جوجه ها خواهیم بود.
• به همین ترتیب، در رطوبت کم محیط شما شاهد خشک شدن پوسته داخلی و چسبیدن غشاء به بدن جنین خواهید بود که منجر به سختی خروج از تخم می شود. رطوبت زیاد نیز، باعث اختلال در تبادل گازی و ماندن مایعات اضافی در بدن پرنده و در نهایت، ضعف عمومی آن می گردد.
• در پی فقدان تهویه کافی نیز مسائلی برای جوجه ها پیش خواهد آمد؛ زیرا، اکسیژن کم محیط باعث هایپوکسی جنین و دی اکسید کربن زیاد هم منجر به ضعف متابولیکی و اسیدوز جوجه ها خواهد شد.
– خطا در هنگام خروج از تخم یا هچینگ
• کمک نادرست شما برای خروج از تخم ممکن است رگ های خونی جوجه را پاره کرده و منجر به خونریزی شدید در آن گردد. همچنین، گاهی شاهد آسیب به ناف جوجه و ایجاد عفونت بعدی در پرنده خواهید بود. دقت کنید که خروج زود هنگام جوجه قبل از موعد مقرر، عدم جذب کامل کیسه زرده را در پی خواهد داشت.
• اگر هچ جوجه سخت باشد و زمان خروج آن طولانی تر از حد معمول گردد، جنین بیش از آنچه باید انرژی مصرف نموده و دچار کم آبی و ضعف عضلانی می شود. در این حالت، احتمال ابتلای جوجه به عفونت از پوسته تخم بالا می باشد.
– مشکلات تغذیه ای و جذب کیسه زرده
• کیسه زرده منبع اصلی انرژی و ایمنی جوجه ها در طی روزهای اول می باشد و عدم جذب کامل آن توسط جوجه ها باعث می شود که دچار ضعف ایمنی و کاهش توان عضلات و دستگاه گوارشی شوند. این روند گاهی زمینه ساز عفونت ناف یا تورم شکمی در جوجه ها می شود.
• اگر در آغاز تغذیه جوجه هایتان پس از تولد بدون هماهنگی و برنامه عمل کنید، احتمال تاخیر در فعال شدن دستگاه گوارشی جوجه ها و نیز، هیپوگلیسیمی یا افت قندخون وجود دارد که خود را به صورت بی حالی و لرزش در جوجه ها نشان می دهد. شما باید آب و غذای تازه و تمیز را همواره در دسترس جوجه ها بگذارید.
– عوامل ژنتیکی یا ناهنجاری های مادرزادی
• برخی از عوامل ژنتیکی که منجر به ضعف در جوجه های تازه متولد شده می شوند، ناهنجاری های ساختاری هستند که عبارتند از؛ اختلال در شکل گیری منقار، پاها، ستون فقرات و نیز، نقص در ارگان های داخلی مانند قلب، کبد یا کلیه ها.
• ناهنجاری های متابولیکی ژنتیکی عامل ضعف نیز، شامل اختلالات آنزیمی منجر به ناتوانی در جذب مواد غذایی و بیماری های ضعف مزمن و عدم رشد مناسب می باشند.
– مشکلات محیطی و مراقبتی پس از تولد
• شوک دمایی بعد از تولد از شایع ترین اختلالات جوجه های تازه است و طی آن، جوجه در اثر هیپوترمی یا سرد شدن ناگهانی بدن خود دچار ضعف تنفسی و از دست دادن قدرت فعالیت می شود.
• وجود ازدحام بیش از حد و یا وارد آمدن استرس محیطی به جوجه ها، منجر به رقابت آنها برای غذا و گرما شده و استرس روانی و تضعیف سیستم ایمنی بدنشان را به همراه می آورد.
• همچنین، در پی وجود آلودگی در دستگاه و یا محل نگهداری، جوجه ها به عفونت های اولیه مبتلا می شوند. عامل اصلی این بیماری ها، باکتری های ناف، قارچ ها یا ویروس ها به ویژه اشرشیاکلی و آسپرژیلوس می باشند.
– وجود ناهماهنگی بین زمان هچ و جمع آوری جوجه ها
• توجه داشته باشید که اگر جوجه ها بعد از خروج از تخم برای مدت زیادی در داخل دستگاه باقی بمانند، ممکن است در معرض دهیدراتاسیون، استنشاق آمونیاک و یا گازهای مضر و نیز، افزایش استرس گرمایی و عفونت قرار گیرند.

ضعف جوجه در تازه از تخم در آمد
راه های پیشگیری از ضعف جوجه بعد از بیرون آمدن از تخم نطفه دار
در ادامه مطلب، می خواهیم تا شما را با راه های پیشگیری از ضعف جوجه ها به هنگام خروج از تخم در مرحله هچ آشنا سازیم. شما می توانید با رعایت نمودن این موارد، از ضعف جوجه ها در هنگام خروج از تخم پیشگیری نموده و در هنگام هچ جوجه هایی پرقدرت و سالم داشته باشید. راهکار های مناسب برای جلوگیری از هچ ضعیف عبارتند از؛
– تامین تخم نطفه دار با کیفیت بالا
• تخم هایی که برای جوجه کشی استفاده می کنید باید از والدین سالم، تغذیه شده و از نظر ژنتیکی قوی گرفته شده باشند. زیرا، جوجه هایی که از والدین ضعیف، بیمار یا سوء تغذیه دار به دنیا می آیند، غالبا نطفه ضعیف تری دارند. بنابراین، حتما توجه کنید که رژیم غذایی والدین باید حاوی پروتئین، ویتامین آ، ای، د3، کلسیم، فسفر و سلنیوم باشد.
• شما باید از تخم های تازه ای برای جوجه کشی استفاده کنید که کمتر از 7 روز از بیرون آمدن آنها از بدن مرغ گذشته شده باشد. زیرا، تخم های کهنه آب از دست می دهند و جنین در شرایط خشک تر رشد می کنند. در نتیجه، جوجه به هنگام تولد ضعیف تر می باشد.
– تنظیم دقیق شرایط دستگاه جوجه کشی
• دمای مناسب دوران رشد جنین 37.5 درجه سانتیگراد است. همچنین، شما باید از نوسانات دمایی کمتر و یا بیشتر از 0.5 درجه سانتیگراد باعث اختلال در رشد می شود، بپرهیزید.
• رطوبت موردنیاز دوران انکوباسیون 55 تا 60 درصد و دوران هچر 65 تا 75 درصد می باشد تا جوجه راحت تر پوسته را شکسته و از آن خارج شود.
• تهویه مناسب برای تامین اکسیژن تازه و تخلیه دی اکسید کربن ضروری است.
– مدیریت دقیق زمان و فرآیند هچ یا خروج از تخم
• اگر دیدید، جوجه ها پس از نوک زدن به پوسته مرحله خروج را طولانی می کنند، پیش از هر چیزی صبور باشید.
• برای جلوگیری از سرد شدن یا زخمی شدن پای جوجه ها بر کف دستگاه سطوح نرم و گرم به کار بگیرید.
– جلوگیری از کمبودهای تغذیه ای دوران جنینی
• شما باید قبل از تخم گذاری، پرندگان خود را با مکمل های مناسب تغذیه کنید؛ ویتامین ای و سلنیوم برای رشد عضلات، ویتامین د3 و کلسیم برای شکل گیری اسکلت و نیز، ویتامین آ برای سلامتی مخاط و سیستم ایمنی ضروری می باشند.
• از استفاده بیش از حد از غلات ساده مانند ذرت و گندم بدون مکمل های معدنی بپرهیزید.
– محیط مناسب پس از خروج جوجه از تخم
• شما باید سریعا جوجه را به محلی گرم و تمیز با دمای 32 تا 35 درجه سانتیگراد در ساعات ابتدایی منتقل کنید تا از افت دمای بدن جوجه ها یا هیپوترمی جلوگیری نمایید.
• برای جوجه های تازه متولد شده آب تمیز با کمی گلوکز یا الکترولیت فراهم کنید تا هم انرژی آنها را تامین و هم به باز شدن اشتهایشان کمک کنید.
• تغذیه جوجه ها را با دان استارتر استاندارد مناسب آغاز نمایید. البته با تاخیر اولیه 8 ساعت بعد از تولد!
– کنترل بهداشت محیط و ضدعفونی اصولی دستگاه جوجه کشی
• توجه کنید که برای جلوگیری از رشد باکتری ها و قارچ های بیماری زا لازم است تا قبل از هر جوجه کشی به شستشو و ضدعفونی دستگاه بپردازید.
• بعلاوه، کنترل میکروبی اطراف تخم ها را فراموش نکنید و حتما دقت نمایید که پوسته تخم ها سالم باشند.
– پایش رشد جنین با کندلینگ یا نوربینی در مراحل حساس
• شما باید طی روزهای 7، 14 تا 18ام جوجه کشی وضعیت نطفه درون تخم ها را با چراغ مخصوص بررسی نمایید. عمل کندلینگ برای تشخیص تخم های بدون نطفه، مرده یا دارای رشد غیرعادی انجام می شود که بعد از آن، باید به حذف تخم های ناسالم برای کاهش تراکم و آلودگی در دستگاه بپردازید.
– آموزش پرورش دهنده یا مسئول دستگاه جوجه کشی
• شما یا مسئول اصلی سالن پرورشی شما باید از روند جوجه کشی آگاهی لازم را داشته باشد. بدین منظور، توانایی تنظیم دستگاه، قابلیت تشخیص علائم هشداردهنده، تخصص انجام مداخلات به موقع و نیز، داشتن تجربه در هچ طبیعی یا نیمه دستی از ضروریات است.
جمع بندی در مورد ضعف جوجه بعد از بیرون آمدن از تخم نطفه دار
در پایان، توجه کنید که فرآیند تولد جوجه ها، لحظه ای زیبا و حساس در چرخه زندگی پرندگان می باشد. اما همین لحظه شگفت انگیز نیز، می تواند به دلیل بی توجهی و سهل انگاری های جزئی به سرآغازی پر از رنج برای جوجه های ضعیف تبدیل شود. باز هم شما می توانید با رعایت اصول تغذیه، بهداشت و مدیریت دقیق مراحل جوجه کشی شرایطی را فراهم آورید که زمینه ساز تولدی سالم، قدرتمند و امیدوارکننده باشد. حواستان را جمع کنید، شاید هر جوجه ای صدای کوچکی در دنیا باشد که کیفیت آن آینده سیستم پرورشی و کسب و کار شما را رقم می زند.
سوالات تداول در مورد ؛ضعف جوجه بعد از بیرون آمدن از تخم نطفه دار
سوالاتی که ممکن است از خودتان پرسیده باشید؟
– چرا برخی جوجه ها پس از خروج از تخم ضعیف و ناتوان می باشند؟
چون ممکن است در طول دوران رشد جنینی با کمبود تغذیه، نوسانات دما و رطوبت، ضعف نطقه یا آلودگی محیطی مواجه شده باشند که این عوامل باعث اختلال در رشد اندام ها، جذب ناقص زرده و ضعف عصلات می شوند.
– مناسب ترین و ایده آل ترین دما برای دوران انکوباسیون و خروج از تخم چقدر است؟
دمای مناسب در دوران رشد جنین و جوجه کشی در حدود 37.5 درجه سانتیگراد می باشد که لازم است تا در 3 روز پایانی فرآیند یا مرحله هچر با رطوبتی بالا در حدود 65 تا 75 درصد همراه باشد تا خروج جوجه از آن آسانتر باشد.
– چرا معمولا تغذیه والدین در شرایط قبل از تخم گذاری بر قدرت جوجه ها تاثیر می گذارد؟
زیرا، مواد مغذی موجود در رژیم غذایی والدین در تخم آنها منعکس خواهد شد. در این میان، اگر بدن والدین دچار کمبود ویتامین هایی مثل ای، آ و د3 و یا املاحی همچون کلسیم، سلنیوم یا فسفر باشد، جوجه ها در مرحله هچ با ضعف عضلات، اسکلت ناقص و نیز، سیستم ایمنی ضعیف به دنیا می آیند.
– بعد از خروج جوجه ها از تخم انجام چه اقداماتی فوری و ضروری تلقی می شود؟
جوجه های تازه متولد شده باید در محیطی گرم با دمای بین 32 تا 35 درجه سانتیگراد نگهداری شوند که کاملا تمیز و کم نور باشد. شما باید به جوجه ها آب حاوی الکترولیت یا گلوکز بدهید و تغذیه آنها با دان استارتر را حداکثر تا 8 ساعت بعد آغاز نمایید.
– بهترین راه پیشگیری از عفونت و ضعف جوجه ها در دستگاه جوجه کشی چیست؟
مهم ترن راه پیشگیری از رشد عوامل بیماری زا و ضعف جوجه ها در داخل دستگاه و زمان خروج از تخم در واقع، ضدعفونی کامل دستگاه پیش از شروع، استفاده از سیستم تهویه مناسب، حذف تخم های آلوده یا بی نطفه و رعایت بهداشت محیط می باشد.
برای خرید تخم طوطی با کارشناسان شرکت آذر جوجه در ارتباط باشید.