پرورش مرغ تخم گذار/ مرغ بومی تخم گذار
پرورش مرغ تخم گذار از جمله کسب و کارهایی است که میتواند بازدهی سریع و سود آوری بسیار بالایی را با خود به همراه داشته باشد. چنانچه اطلاعت لازم در این زمینه را به درستی به دست آورده باشید میتوانید چه در زمینه تولید تخم نطفه دار مرغ تخم گذار و چه در زمینه تولید جوجه و مولد مرغ تخم گذار درآمد چشم گیری داشته باشید ،تمامی روش ها و تکنیک های ذکر ده در این مقاله می تواند برای تولید و پرورش تخم نطفه دار انواع طیور از جمله تخم نطفه دار مرغ زینتی ،تخم نطفه دار مرغ گوشتی و دیگر ارقام بکار گرفته شود و سودآوری خود را از هزینه های اولیه را به ۱۰ برابر برساند. با توجه به استقبال بی نظیر مردم از تخم مرغ در وعده های غذایی مختلف پرورش مرغ تخم گذار نسبت به گذشته میتواند سودآوری بیشتری را نیز به پرورش دهنده عطا کند.
پرورش مرغ تخم گذاری بومی در فضای آزاد:
پرورش مرغ تخم گذار بومی در فضای آزاد تا چند سال گذشته در بین افراد و پرورش دهندگان و علاقه مندان به پرورش مرغ محلی رواج بسیار زیادی داشت. اکثریت پرورش دهندگان مرغ بومی تخم گذار، مرغ های خود را در فضای آزاد را نموده و پرورش میدادند، مرغ ها پس از چرای آزاد و خوردن و آشامیدن، صبح ها و یا شب ها پس از ورود به لانه ی خود تخم گذاری مینمودند. البته امروزه با به دست آوردن کسب علم و دانش بیشتر در بین پرورش دهندگان مرغ تخم گذارمحلی یا بومی این شیوه آرام آرام منسوخ گردیده است.
اکثریت پرورش دهندگان مرغ تخم گذار امروزه از شیوع پرورش مرغ تخم گذار بومی در سالن به منظور ایجاد شرایط بهتر برای مرغ های خود و همچنین ایجاد شرایط قرنطینه ای برای تامین دما، نور و بهداشت عالی تر از روش پرورش مرغ تخم گذار در در سالن های پرورشی استفاده مینمایند. با این وجود بسیاری از پرورش دهندگان مرغ بومی و محلی هنوز در روستاها از روش پرورش مرغ بومی در فضای آزاد استفاده مینمایند. البته این روش معایبی دارد از جمله این معایب، عدم تخم گذاری مرغ ها به علت تغییر آب و هوا در فصول مختلف سال است.عدم رعایت اصول بهداشتی، زیرا که در فضای آزاد احتمال حضور پرنده های مهاجر در کنار مرغ ها وجود داشته که در صورتی که این پرندگان دارای بیماری و آلودگی و عارضه ی خاصی باشند احتمال بیمار شدن مرغ های تخم گذار بومی در فضای آزاد بسیار است.
از دیگر معایب نگهداری مرغ محلی در فضای آزاد، این است که چنانچه مرغ های بومی در فضای آزاد نگهداری شوند به علت فعالیت زیاد این مرغ بخشی از خوراک مصرفی صرف سوخت و ساز و فعالیت بدنی مرغ هاشده که این امر سبب میشود تا مرغ های محلی راندمان تخم گذاری آن ها پایین آمده و تولید مرغ های تخمگذار بومی کاهش یابد. با توجه به موارد ذکر شده به نتیجه ی کلی میرسیم که نگهداری مرغ های بومی در سالن های پرورش و یا حتی هر محیط چهاردیواری و مسقف سبب میشود که مرغ ها سالم تر و با راندمان تخم گذاری بیشتری، پرورش یابند.
انواع نژاد های مرغ بومی تخم گذار:
مرغ های بومی تخم گذار دارای نژاد های متعددی هستند. همان طور که از نامشان مشخص است، این نژاد از مرغ های بومی با شرایط آب و هوایی و جو یک منطقه بومی و سازگار آن منطقه شده اند. نسبت به اقلیم آن منطقه سازگاری بیشتری پیدا کرده و در نتیجه پس از گذشت مدت زمانی کوتاه اسم آن منطقه یا اقلیم را روی آن نژاد از مرغ بومی یا محلی گذاشته اند.
برای مثال حتما شما با اسامی مختلف مرغ های بومی آشنا هستید، از جمله این نژاد ها شامل مرغ بومی گلپایگانی یعنی مرغی که با آب و هوا و شرایط محیطی استان اصفهان سازگار است و اسم آن منطقه را روی آن نژاد از مرغ گذاشته اند، یا مرغ هایی مانند مرغ مرندی، مرغ لاری، مرغ رشتی، مرغ یزدی و… که این اسامی از نژاد های مرغ بومی از روی نام و نشان آن ها میتوان میزان سازگاری این نژاد ها را با آب و هوای مناطق اقلیمی آن ها حدس زد.
دمای مورد نیاز مرغ تخم گذار بومی:
دمای مورد نیاز به جهت نگهداری و پرورش مرغ تخم گذار بومی یکی از مهم ترین فاکتور ها به جهت نگهداری و پرورش مرغ های تخم گذار میباشد. اصولا مرغ ها در زمان تخم گذاری به دمای بین ۲۰ الی ۳۰ درجه سانتی گراد نیاز دارند. چنانچه این دما از ۲۰ درجه کاهش یابد مرغ ها دان مصرفی خود را به جای اینکه صرف تخم گذاری نموده، صرف گرم کردن بدن خود نموده و این امر سبب میشود مرغ، تخم گذاری کمتری انجام داده باشد و بلعکس. چنانچه دمای محیط نگهداری مرغ محلی تخم گذار از ۳۰ درجه بالاتر رود مرغ ها به علت گرما مصرف دان خود را کاهش داده و در نتیجه ی این امر نیز حود سبب کاهشی راندمان تولید تخم گذاری و حتی کوچک شدن مرغ ها میشود.
پرورش مرغ تخم گذار در قفس یا بستر:
پرورش مرغ تخم گذار در قفس یا بستر یکی از مهم ترین دغدغه های یک پرورش دهنده قبل از شروع پرورش است.
_ پرورش مرغ تخم گذار در قفس:
پرورش مرغ تخم گذار در قفس به یک روند اصلی در پرورش طیور تبدیل شده که به منظور تولید و نگهداری تخم مرغ ها انجام میشود. در روش پرورش در قفس نوع قفس و ویژگی های آن از اهمیت بالایی برخوردار خواهد بود. همچنین یک فرآیند پیچیده است که نیازمند رعایت تکنیک های خاصی میباشد.
مزایا:
۱. افزایش بهره وری:
پرورش مرغ در قفس باعث بالا رفتن بهره وری و افزایش تولید محصولات میشود. با قرار گرفتن مرغ ها در قفس، آن ها از فضای کم تری برای حرکت به خوردار بوده و در نتیجه انرژی آن ها صرف تولید تخم مرغ یا گوشت میشود.
۲. کنترل بیشتر بر زمان تخم گذاری:
با استفاده از قفس برای پرورش مرغ ها، میتوان آغاز و پایان دوره ی تخم گذاری مرغ ها را به راحتی کنترل کرد.
۳. حفاظت بهتر از محصولات:
استفاده از قفس، سبب محافظت از محصولات نظیر تخم مرغ و گوشت میشود. قفس باعث جلوگیری از نفوذ حشرات، حیوانات یا عوامل محیطی دیگر به محصولات میشود. در نتیجه از آلودگی و یا آسیب به آن ها جلوگیری میکند.
۴. بهداشتی بودن و تمیز بودن:
پرورش مرغ در قفس از لحاظ بهداشتی بسیار مناسب است. قفس ها را میتوان به راحتی تمیز کرد. علاوه بر این پرنده ها از کود جدا میشوند. در نتیجه باعث کاهش شیوع بیماری ها، خطر عفونت از طریق آلودگی ها و هزینه درمان میشود.
۵. کنترل آسان:
هنگام استفاده از قفس، میتوان به راحتی تعداد مرغ ها و جا به جایی آن ها را کنترل کرد. همچنین، در صورت نیاز به تجزیه و تحلیل یک گروه خاص از مرغ
ها، میتوان آن ها را به راحتی جابه جا و در قفس جمع آوری کرده و تجزیه و تحلیل لازم را انجام داد. این مزیت حین واکسیناسیون، نزاع پرنده ها و تخم خواری پرنده خود را نشان میدهد.
۶. صرفه جویی در فضا:
پرورش مرغ در قفس باعث صرفه جویی در فضا میشود. با استفاده از قفس، هزینه های لازم برای ساخت مرغداری کاهش میابد. همچنین میتوان تعداد بیشتری از مرغ ها را در واحد سطح پرورش داد.
۷. صرفه جویی در نیروی کار:
با افزودن ویژگی های جدید در قفس های مدرن مانند سینی کودکش، سیستم آبخوری و… در زمان حذف کود و سایر مدیریت های پرورش صرفه جویی میشود.
۸. صرفه جویی در مصرف خوراک:
قرار گرفتن دانخوری در خارج از قفس ضایعه خوراک را کاهش میدهد و از هدر رفتن آن جلوگیری میکند.
۹. کنترل آسان دما و رطوبت:
با استفاده از قفس به علت افزایش تراکم پرندگان در صورت های بودن محیط آن ها پرنده گرم نگه داشته میشود و نیازی به استفاده از وسایل گرمایشی نیست.
۱۰. کاهش میزان آسیب و شکستگی تخم مرغ ها:
تخم های تولید شده توسط مرغ ها بدون تماس با خوراک و مدفوع مستقیما از قفس خارج میشوند. نه تنها از شکستگی تخم مرغ ها بلکه از آلودگی آن ها نیز جلوگیری می شود.
معایب:
۱. بروز برخی بیماری ها:
بهعلت کم تحرکی در مرغ ها و استفاده نکردن از قفس استاندارد مشکلاتی اعم از بروز مشکل پا، خستگی قفس، سندروم کبد چرب در پرنده ها افزایش می یابد.
۲. محدودیت در حرکت:
در قفس ها فضای کم تری برای حرکت پرندگان وجود دارد. این ممکن است باعث عصبانیت و تنگی نفس آن ها شود و سلامتشان را تحت تاثیر قرار دهد.
۳. استفاده از الیاف سخت:
جنس قفس ها باید از فلزات سخت باشد تا مانع نفوذ حیوانات شکارچی مثل سگ، روباه و… شود و همچنین به خوبی از مرغ ها محافظت کند.
۴. هزینه ی اولیه ی بیشتر:
پرورش در قفس هزینه ی اولیه ی بالاتری نسبت به پرورش در بستر دارد. زیرا نیاز به سیستم های خاص جهت نگهداری و کنترل دارد، مانند سیستم آبخوری و…
۵. مشکلات دما:
در صورت استفاده از قفس در محیط باز یکی لز چالش هایی که با آن مواجه هستید دمای لازم برای پرورش است. به خصوص در فصل زمستان که در این مورد باید قفس را با پوشش مناسبی مثل پلاستیک یا نخ پوشانده و دمای مناسب را حفظ کنید.
۶. کم بودن تنوع غذایی:
در قفس معمولا مرغ ها فقط به غذاهای خوراکی و پودرهای تغذیه اعتماد میکنند و امکان تغذیه از حشرات و غیره وجود ندارد.
_ پرورش مرغ تخم گذار در بستر:
پرورش مرغ تخم گذار در بستر روشی هست که در سراسر جهان استفاده میشود. نکته ای که در این نوع پرورش حائز اهمیت است خشک نگهداشتن بستر است که به این منظور انجام میشود:
۱. به خوبی تهویه شود.
۲. حداقل یک بار در هفته هم زده شود.
۳. فقط تعداد مناسبی از پرندگان نگهداری شود.
۴. نحوه ی قرار دادن آب برای پرنده باید مورد توجه قرار گیرد تا بستر خشک بماند.
مزایا:
۱. تامین نیاز های غذایی مرغ:
یکی از موارد مهم پرورش در بستر این است که برخی از نیاز های غذایی مانند ویتامین B12 و ریبوفلاوین را برای پرندگان تامین میکند. در این نوع پرورش پرندگان پروتئین های حیوانی یا حشره ای را به دستمی آورند.
۲. راحتی پرنده:
در بستر بهعلت فضای کافی پرنده آزادانه تر حرکت میکند.
۳. در دسترس بودن مواد بستر:
موادی مانند گرد و غبار اره برگ خشک، کاه خرد شده و… میتوانند به عنوان مواد بستر استفاده شوند.
۴. جثه ی بزرگ تر:
مرغ های پرورش یافته در بستر دارای شکل بدن بزرگ تر و قوی تر هستند.
معایب:
۱. ایجاد حساسیت در مرغ:
موادی که برای کف بستر استفاده میشود گاها ممکن است برای مرغ ها ایجاد حساسیت کند.
۲. محافظت کم تر:
در سیستم پرورش بستر مرغ ها و تولیداتشان از محافظت کم تری برخوردارند. علاوه بر شکسته شدن یا خورده شدن تخم مرغ توسط پرنده ها احتمال نزاع و درگیری بین مرغ ها نیز وجود دارد.
۳. هدر رفت دانه:
در سیستم بستر امکان ضایع شدن خوراک افزایش می یابد. به علت ادغام خوراک و دانه ها با فضولات، خاک و…
۴. سختی در نظارت:
یکی از معضلات پرورش در بستر، دشواری نظارت بر پرندگان است زیرا آن ها آزادانه در حرکت اند.
۵. سختی در شناسایی پرندگان غیر مولد:
فرآیند شناسایی پرندگان غیر مولد نیز در پرورش مرغ تخم گذار در بستر دشوار خواهد بود.
۶. تولیدات کم تر:
طبق آمار تولید تخم مرغ در مرغ های پرورش یافته در بستر نسبت به تولید تخم مرغ در مرغان پرورش یافته در قفس کم تر میباشد.
۷. نبود بهداشت کافی:
در بستر به علت تاخیر در حذف فضولات و کود مرغ ها احتمال درگیری آن ها با بیماری ها و آلودگی ها افزایش می یابد.