در دنیایی که پرورش طیور به یک کسب و کار پر سود تبدیل شده است، تامین مواد معدنی و ریزمغذی های موردنیاز بدن پرندگان، به اندازه تامین انرژی و پروتئین موردنیاز آنها اهمیت دارد. یکی از این عناصر کلیدی که اغلب کمتر به آن توجه می شود، ید است.ید در برنامه غذایی طیور نقشی حیاتی در تنظیم متابولیسم، رشد و سلامتی عمومی پرنده ها دارد و کمبود آن می تواند پیامدهای جدی بر عملکرد و بهره وری نهایی آنها داشته باشد. همچنین، با توجه به اینکه پرنده ها قادر به ذخیره سازی مقادیر زیاد ید در بدن خود نمی باشند، گنجاندن آن در برنامه غذایی شان اهمیت ویژه ای پیدا می کند. در این راستا، ما می خواهیم تا در این مقاله به بررسی ضرورت وجود ید در جیره غذایی پرنده ها و منابع تامین آن بپردازیم تا پس از مطالعه آن، سریعا سعی در تامین ید موردنیاز بدن این پرنده ها کنید. پس در ادامه با ما همراه باشید؛
خرید تخم نطفه دار تخم نطفه دار انواع طیور از جمله تخم نطفه دار قو ،طاووس ، طوطی ،مرغ گوشتی ،مرغ زینتی از شرکت آذرجوجه در عمده فواصل سال امکان پذیر می باشد.
ید در جیره غذایی طیور
ید در برنامه غذایی طیور چه تاثیری دارد ؟
در پرورش پرندگان و تغذیه آنها، هر ماده معدنی نقشی ویژه در سلامتی و بهره وری شان دارد. در این میان، ید به عنوان یکی از عناصر کم مصرف اما حیاتی اهمیت ویژه ای پیدا می کند. از آنجایی که این ماده معدنی مستقیما در ساخت هورمون های تیروئیدی نقش دارد، از رشد و متابولیسم پرنده ها گرفته تا تولیدمثل و کیفیت محصولات نهایی پرنده ها را تحت تاثیر قرار می دهد. لذا، کمبود ید حتی در مقادیر اندک نیز، می تواند باعث بروز اختلالات جدی همچون کاهش تولید تخم مرغ، کندی رشد، ضعف سیستم ایمنی و بیماری های غددی شود. از همین رو، بررسی ابعاد مختلف اهمیت ید در جیره غذایی پرنده ها برای هر پرورش دهنده و متخصص تغذیه ای امری ضروری است. مزایای مصرف میزان کافی از ید توسط پرنده ها عبارتند از؛
– تنظیم متابولیسم رشد- تاثیر آن بر تولید تخم
ید، عنصر اصلی برای ساخت هورمون های تیروئیدی همچون تیروکسین و تری یدوتیرونین می باشد به همبن دلیل ید در برنامه غذایی طیور دارد . این هورمون ها، سرعت متابولیسم بدن پرنده ها را کنترل می کنند و در رشد طبیعی، افزایش وزن و تولید انرژی موردنیاز آنها نقشی حیاتی دارند. بنابراین، کمبود این ماده مهم باعث کندی رشد جوجه ها و ضعف عمومی در عملکردشان می شود.
لازم به ذکر است که در مرغ های تخمگذار، وجود ید کافی در جیره غذایی پرنده ها سبب بهبود کیفیت پوسته و افزایش تعداد تخم های تولیدی می شود. همچنین، کمبود ید می تواند باعث کاهش تولید، نازکی پوسته تخم ها و حتی اختلال در تشکیل زرده گردد که در نهایت، زیان اقتصادی به شما و کسب و کارتان وارد خواهد نمود.
– تقویت سیستم ایمنی و پیشگیری از بیماری ها- پیشگیری از بروز گواتر
هورمون های تیروئیدی که وابسته به وجود مقادیر کافی از ید هستند، علاوه بر رشد و متابولیسم بدن پرنده، در تقویت سیستم ایمنی هم نقش دارند. کمبود ید، سیستم دفاعی بدن پرندگان را ضعیف کرده و آنها را نسبت به بیماری های عفونی و استرس های محیطی آسیب پذیرتر می کند.
یکی از واضح ترین پیامدهای کمبود ید در بدن پرنده ها، بزرگ شدن غیرطبیعی غده تیروئید یا همان گواتر است. این نوع عارضه نه تنها ظاهر پرنده را تحت تاثیر قرار می دهد، بلکه به شدت بر روی مصرف مواد غذایی، رشد و عملکرد کلی گله اثر منفی می گذارد.
– بهبود بازده مواد غذایی- سلامتی تولیدمثل
وقتی ید به مقدار کافی در جیره غذایی پرنده ها وجود دارد، پرندگان می توانند از مواد مغذی خوراک به شکل بهینه استفاده نمایند. این موضوع باعث می شود تا نسبت تبدیل خوراک به گوشت یا تخم بهتر شود و هزینه های پرورش آنها کاهش یابد.
ید در عملکرد طبیعی دستگاه تولیدمثل پرنده ها نیز، نقش دارد و کمبود آن می تواند باعث کاهش باروری در پرنده های مادر و مشکلات جنینی در جوجه کشی شود. همچنین، وجود ید کافی، به بهبود کیفیت جوجه های یک روزه و افزایش زنده مانی آنها کمک می کند.
– تنظیم دما و حفظ انرژی بدن- کاهش استرس و بهبود سازگاری
ید با تولید هورمون های تیروئیدی، توانایی پرنده در تنظیم دمای بدن را کنترل می کند به همین دلیل ید در برنامه غذایی طیور بسیار ضروری است . این موضوع، به ویژه در سالن های پرورشی که تغییرات دمایی آنها بسیار می باشد، اهمیت زیادی دارد. زیرا، پرنده ها با دریافت میزان کافی از ید به راحتی دما و انرژی بدنشان را مدیریت می کنند.
پرورش صنعتی پرندگان همراه با استرس های زیادی همچون تراکم بالا، حمل و نقل و یا تغییر جیره غذایی است. ید، با حمایت از عملکرد غدد درون ریز به پرنده کمک می کند تا بهتر با این استرس ها کنار آید و بازدهی خود را حفظ نماید.
– نقش در تکامل پرها و ظاهر پرنده
هورمون های تیروئیدی وابسته به ید در رشد و کیفیت پرهای پرنده نیز، دخالت دارند. لذا، تامین ید کافی باعث می شود تا پرها براق تر، سالم تر و متراکم تر شوند. چیزی که هم نشانه سلامتی پرنده است و هم در بازارپسندی طیور اثراتی مثبت دارد.
منابع ید کدامند ؟
اکنون که با مزایای مصرف میزان کافی ید در برنامه غذایی طیور و سالن پرورشی آشنا شدید، لازم است تا درباره منابع تامین آن نیز، اطلاعاتی را کسب کنید. شما می توانید برای تامین ید موردنیاز پرنده هایتان از منابع مختلفی استفاده کنید که شناخت آنها اهمیت زیادی دارد. ابتدا باید بگوییم که ید می تواند به صورت طبیعی در برخی از مواد غذایی و یا به شکل مکمل های معدنی و افزودنی هایی خاص به جیره غذایی پرنده ها اضافه شود. توجه داشته باشید که انتخاب منابع مناسب نه تنها باعث جلوگیری ازکمبودها یا بیماری های ناشی از آن می شود، بلکه به صورت واضح به بهبود رشد، تولیدمثل بهتر، کیفیت پرها و نیز، سلامتی عمومی بدن پرنده ها کمک می کند. لذا، در این بخش به بررسی مهمترین منابع تامین ید و ویژگی های مختص هر یک خواهیم پرداخت تا شما بتوانید یک برنامه غذایی متعادل برای پرنده هایتان طراحی کنید و تغذیه را بر طبق موارد درج شده در آن مدیریت کنید. این منابع عبارتند از؛
تاثیر استفاده از ید در سلامت پرندگان
– یدات کلسیم
می توان گفت که یکی از رایج ترین مکمل های معدنی در جیره غذایی پرنده ها یدات کلسیم می باشد. این ماده، در برابر حرارت و رطوبت پایداری بالایی دارد و به همین دلیل، در خوراک آماده صنعتی استفاده زیادی از آن می شود. همچنین، لازم به ذکر است که جذب این ماده معدنی در بدن پرنده ها بسیار مناسب است و به خوبی نیاز بدن آنها را برطرف می کند.
– یدات پتاسیم
یدات پتاسیم نیز، ماده ای است که به صورت افزودنی در جیره غذایی پرنده ها استفاده می شود. این ماده، به سرعت در بدن پرنده جذب می شود و در ساخت هورمون های تیروئیدی به کار می رود. البته، لازم است تا میزان مصرفی یدات پتاسیم را با دقت بیشتری تنظیم کنید. زیرا، مصرف بیش از حد آن می تواند باعث مسمومیت یا اختلال در عملکرد غده تیروئید شود.
– جلبک های دریایی و فرآورده های آن
باید بگوییم که جلبک های دریایی سرشار از ید طبیعی هستند و می توانند به عنوان یک منبع ارگانیک از ید در تغذیه طیور به کار روند. لذا، شما باید بدانید که استفاده از پودر یا عصاره جلبک علاوه بر تامین ید، مزایای دیگری همچون بهبود رنگدانه ها و افزایش کیفیت پرهای پرنده ها را نیز، در پی دارد.
– نمک یددار
دقت کنید که ساده ترین و رایج ترین راه تامین ید در جیره غذایی پرنده ها استفاده از نمک یددار در تغذیه آنهاست. لذا، حتما لازم است تا نمک خوراکی با استفاده از ید غنی سازی شود و به عنوان افزودنی در خوراک پرندگان استفاده گردد. با این حال، حتما باید دقت کنید که میزان آن را به صورت دقیق کنترل کرده و از مصرف بیش از حد آن جلوگیری نمایید.
– پودر ماهی
پودر ماهی، نه تنها منبع عالی پروتئین و اسید های چرب ضروری است، بلکه مقدار قابل توجهی از ید را نیز، دارد. به همین دلیل، استفاده از آن در جیره غذایی پرنده ها به بهبود رشد، تقویت سیستم ایمنی و تامین نیاز به ید می انجامد.
– کنجاله سویا و برخی از غلات غنی شده
اگرچه این منبع غنی به صورتی کاملا طبیعی و اندک ید دارد، اما در بعضی از موارد با افزودن ید غنی سازی می شود و می تواند به عنوان منبع جانبی از ید در تغذیه طیور عمل کند.
– سبزیجات و گیاهان دریایی خشک شده
باید بگوییم که علاوه بر جلبک ها، برخی از سبزیجات و گیاهان دریایی دیگر نیز، حاوی مقادیر مناسبی از ید هستند. این منابع طبیعی می توانند به صورت پودر در خوراک پرنده ها به کار گرفته شوند و علاوه بر ید، مواد معدنی و ویتامین های دیگری نیز، به جیره غذایی آنها اضافه کنند.
– مکمل های معدنی و ویتامینه تجاری
این نوع از مکمل ها به صورت آماده در بازار وجود دارند و معمولا حاوی ید و سایر مواد معدنی و ویتامین ها هستند. لازم به ذکر است که استفاده از این مواد باعث می شود تا نیاز گله به ید و سایر ریزمغذی ها به صورت کاملا دقیق تامین شود.
– منابع دارویی همچون محلول های ید در آب آشامیدنی
گاهی در دوره های خاص از زندگی پرنده ها همچون زمان استرس، تغییر جیره غذایی و یا ضعف عمومی پرنده ها از محلول های ید دار در آب آشامیدنی استفاده می شود. می توان گفت که این روش، سریع ترین شکل جذب ید در بدن پرنده ها به حساب می آید و برای پیشگیری یا رفع کمبودهای حاد بسیار موثر است.
– محصولات حیوانی دیگر همچون پودر شیر یا فرآورده های لبنی خشک شده
در پایان توجه داشته باشید که استفاده از محصولات حیوانی همچون پودر شیر یا فرآورده های لبنی خشک شده به عنوان منابع تامین ید، بسیار کمتر رایج هستند. اما، از آنجایی که این منابع به میزان بسیار کمتری ید دارند، لذا می توان از آنها در جیره های غذایی خاص استفاده نمود.
سخن آخر در مورد ید در برنامه غذایی طیور
گفتیم که ید یکی از ریزمغذی های حیاتی می باشد که در سلامتی، رشد و بهره وری طیور نقش مهمی ایفا می کند. به همین جهت است که تامین کافی این عنصر برای پرندگانتان از طریق منابع طبیعی یا مکمل های معدنی می تواند از بروز اختلالات تیروئیدی و کاهش عملکرد آنها جلوگیری نماید. همچنین، این روند کیفیت تولیدات پرنده های شما، میزان مقاومت بدنی آنها در برابر بیماری ها و بازدهی اقتصادی کسب و کار شما را بهبود می بخشد. بنابراین، همواره باید به این نکته توجه نمایید که برنامه ریزی دقیق و متعادل برای تامین ید، گامی اساسی در پرورش موفق و پایدار طیور می باشد و توجه بدان، تضمینی برای سلامتی و بهره وری طولانی مدت پرنده های شما به حساب می آید.
سوالات متداول در مورد ید در برنامه غذایی طیور
سوالاتی که ممکن است از خودتان پرسیده باشید؟
– به نظر شما ید در بدن طیور چه نقش مهمی را ایفا می نماید؟
ید، عنصری ضروری برای ساخت هورمون های تیروئیدی است که متابولیسم، رشد، تولیدمثل و سلامتی عمومی بدن طیور را کنترل می کند.
– کمبود ید در بدن پرندگان چه تاثیراتی بر روی آنها دارد؟
کمبود ید می تواند باعث کند شدن رشد، کاهش تولید تخم مرغ، ضعف سیستم ایمنی، بروز گواتر و نیز، ایجاد مشکلاتی در پرهای پرنده ها می شود.
– آیا می توانید سه منبع رایج ید برای تغذیه طیور را نام ببرید؟
از جمله این موارد می توان به یدات کلسیم، یدات پتاسیم و جلبک های دریایی اشاره کرد که می توان گفت که از مهمترین منابع ید در جیره غذایی پرندگان می باشند.
– چرا استفاده از نمک یددار در برنامه غذایی پرندگان از ضروریات است؟
به نظر می رسد که استفاده از نمک یددار ساده ترین و اقتصادی ترین روش برای تامین ید موردنیاز بدن پرنده ها است و می تواند به صورت دقیق، نیاز روزانه گله بدان را برطرف کند. البته، حتما توجه کنید که میزان مصرف آن را کنترل کرده و از مصرف بیش از حد آن توسط پرنده هایتان جلوگیری کنید.
– به نظر شما تامین کافی ید چه مزایایی را برای پرندگان شما در پی خواهد داشت؟
تامین کافی ید باعث بهبود رشد، افزایش تولید تخم مرغ، تقویت سیستم ایمنی، سلامتی پرها، عملکرد تولیدمثلی بهتر و نیز، افزایش بازدهی اقتصادی پرندگان شما می شود.