در دنیای پر از شگفتی های پرندگان، مراحلی حیاتی و پیچیده وجود دارد که تخم گذاری برای تولیدمثل یکی از این مراحل به شمار می رود. از لحظه ای که تخم نطفه دار در آشیانه قرار می گیرد تا زمانی که جوجه ای کوچک پوسته را می شکند و پا به دنیا می گذارد، فرآیند های فیزیولوژیکی و محیطی بسیاری در پشت پرده در جریان اند.
در این میان، یکی از پرسش های رایجی که می تواند ذهن بسیاری از پرورش دهندگان را درگیر نماید، این مسئله است که آیا سایز تخم نطفه دار در زمان هچ تاثیر دارد و یا به بهتر بگوئیم اندازه تخم، بر سرعت رشد جنین و زمان هچ شدن آن تاثیری می گذارد یا خیر؟ و یا اینکه آیا تخم های بزرگتر به دلیل محتوای درونی بیشتر و ساختار متفاوت به زمان بیشتری برای تکامل نیاز دارند یا خیر؟
بدین منظور، ما در این مقاله قصد داریم تا به بررسی علمی پاسخ این پرسش ها بپردازیم و عوامل موثر مدت زمان جوجه کشی را با نگاهی دقیق تر تحلیل نماییم. لذا، اگر می خواهید در طی روند جوجه کشی با پرسش هایی این چنین مجهول برخورد نکنید، بهتر است تا در این مقاله با ما همراه باشید.
عوامل موثر بر اندازه تخم های نطفه دار
برای پاسخ به سوال آیا سایز تخم نفطه دار در زمان هچ تاثیر دارد؟ ابتدا توجه کنید که لازم است عوامل موثر بر اندازه تخم های نطفه دار را با هم بررسی نماییم. از جمله این عوامل می توان به شرایط زیر اشاره کرد؛
– ژنتیک پرنده که یک عامل مادرزادی است:
• برخی از نژاد های پرندگان به طور طبیعی تخم های بزرگتری می گذارند. یعنی، پرنده هایی که از والدینی با سابقه تخم های درشت متولد شده اند، احتمال بیشتری برای تولید تخم های بزرگ دارند.
– سن پرنده:
• پرندگان جوان، در شروع تخم گذاری گاهی تخم های بزرگ و نامتعارف می گذارند. زیرا، دستگاه تولیدمثل بدن آنها هنوز تنظیم نشده است.
• پرندگان پیرتر، ممکن است تخم هایی بزرگتر بگذارند، به ویژه زمانی که تخم گذاری آنها نامنظم شده است.
– فاصله زمانی بین تخم ها:
• اگر پرنده به دلایلی مثل بیماری، استرس، تغییر فصل یا قطع تغذیه پروتئینی برای مدت طولانی تخم گذاری نکرده و ناگهان شروع به تخم گذاری کند، این تخم ممکن است اندازه ای بزرگتر داشته باشد. زیرا، تخم سازی در بدن پرنده ادامه داشته است.
– دو قلویی یا دارا بودن دو زرده:
• تخم هایی که دو زرده دارند، معمولا اندازه بزرگتری نسبت به بقیه دارند. این وضعیت، معمولا به دلیل آزاد شدن همزمان دو سلول تخمک از تخمدان اتفاق می افتد.
– تغذیه بیش از حد یا تغذیه با پروتئین و چربی بالا:
• بدن پرندگانی که جیره غذایی آنها دارای پروتئین زیاد، کلسیم بیش از حد یا چربی بالاست، تخم هایی بزرگتر تولید می کند. این مسئله، مخصوصا هنگامی که تعادل مواد معدنی مصرفی مثل فسفر و ویتامین د3 در غذای پرنده رعایت نشود، اتفاق می افتد.
– بیماری ها یا ناهنجاری های فیزیولوژیکی:
• اختلال در عملکرد تخمدان، مجرای تخم بر و یا کیسه زرده پرنده می تواند منجر به تولید تخم های غیرطبیعی بزرگتر شود. همچنین، گاهی برخی از بیماری های ویروسی یا انگلی هم می توانند تخمگذاری غیر طبیعی ایجاد کنند.
– استرس یا تغییرات محیطی:
• شوک های محیطی مثل جابجایی قفس، تغییر دمای شدید یا حضور حیوانات دیگر ممکن است سیکل تخم گذاری پرنده را مختل نموده و باعث تولید تخم های بزرگتر شود.
توجه کنید که در فرآیند جوجه کشی، توجه به اندازه تخم نطفه دار اهمیت زیادی دارد. زیرا، تخم های بسیار بزرگتر و یا کوچکتر ممکن است حاوی اختلالاتی باشند که روی نرخ هچ، سلامتی جنین یا حتی زنده ماندن جوجه تاثیر می گذارد. در این میان، شما باید بتوانید اندازه غیرطبیعی تخم ها را شناسایی کنید. لذا، شما می توانید برای تشخیص اینکه یک تخم بزرگتر از حد نرمال است از چندین روش علمی و تجربی استفاده کنید. این روش ها به ترتیب زیرند؛
آیا سایز تخم نفطه دار در زمان هچ تاثیر دارد؟
چگونه می توان سایز تخم را نسبت به اندازه استاندارد تشخیص داد؟
– مقایسه با میانگین وزن نرمال گونه:
• ابتدا توجه داشته باشید که هر گونه از پرنده ها دارای وزن ایده آلی برای تخم معمولی می باشد. اگر وزن تخمی که پرنده گذاشته، بیش از 10 تا 15 درصد میانگین وزنی تخم گونه موردنظر باشد، معمولا آن تخم بزرگتر از حد طبیعی تلقی می شود. به طور مثال، اگر وزن نرمال تخم طوطی کاکادو حدود 18 گرم است، تخمی با وزن 20 گرم یا بیشتر بزرگتر از حد نرمال در نظر گرفته می شود.- اندازه گیری ابعاد تخم یا طول و قطر آن
• شما می توانید با استفاده از کولیس طول و قطر تخم را اندازه گیری نمایید و سپس، مقادیر به دست آمده را با اندازه های ایده آل میانگین این ابعاد تشخیص دهید که آیا این تخم دراز است یا پهن تر از حد طبیعی می باشد. زیرا، گاهی اوقات تخم های خیلی دراز یا خیلی گرد در دسته تخم های غیرنرمال قرار می گیرند.
– مقایسه تخم با سایر تخم هایی که پرنده در همان دوره گذاشته است:
• اگر پرنده در یک دوره تخم گذاری چند تخم بگذارد و شما با ملاحظه آنها ببینید که یکی از این تخم ها اندازه ای غیر طبیعی و بزرگتر دارد، این مورد می تواند نشانه ای از رشد غیرعادی، دو قلویی و یا عدم تعادل در تخم گذاری باشد.
– لمس و وزن سنجی دستی:
• اگر شما یک فرد با تجربه باشید، می توانید به آسانی با دردست گرفتن تخم حدس بزنید که آیا این تخم سنگین تر و یا بزرگتر از حد معمول است یا نه؟
– بررسی محتوای داخلی با اووسکوپ:
• در برخی موارد، شما می توانید تخم های بزرگتر را می توان به سادگی و با به کارگیری ابزاری به اسم اووسکوپ شناسایی کنید.
– استفاده از جدول های مرجع تخم برای هر گونه
• توجه کنید که در منابع دامپزشکی یا سایت های تخصصی جوجه کشی، یک سری جداول استانداردی وجود دارد که وزن و اندازه نرمال تخم هر گونه را مشخص می نماید.
اکنون، بیایید تا با هم بررسی نماییم که آیا سایز تخم نفطه دار در زمان هچ تاثیر دارد؟
آیا تخم های بزرگتر دیرتر هچ می شوند؟ یا نه.
در فرایند جوجه کشی، اندازه تخم یکی از عوامل تاثیرگذار در رشد و زمان هچ شدن جنین می باشد و بسیاری از پرورش دهندگان با مشاهده تخم هایی که اندازه ای بزرگتر از حد معمول دارند، این سوال برایشان پیش می آید که با این تخم ها چه کار کنند؟ در ادامه می خواهیم به بررسی این موضوع بپردازیم که اگر این تخم های با اندازه بزرگتر را نیز، در داخل دستگاه جوجه کشی قرار دهید، این تخم ها به جوجه تبدیل می شوند یا بهتر بگوییم آیا تخم های بزرگتر دیرتر هچ می شوند یا نه؟
پاسخ کلی برای این سوال، بله است! تخم های بزرگتر نسبت به تخم های کوچکتر و یا نرمال، دیرتر هچ می شوند. اما این یک قانون قطعی نیست و عوامل مختلفی می توانند در این روند دخیل باشند. از جمله این عوامل عبارتند از؛
– محتوای بیشتر:
• تخم بزرگتر به معنای داشتن زرده و سفیده بیشتر است و این یعنی، جنین برای رشد کامل در محیط بزرگتر به مواد مغذی بیشتری دسترسی دارد. اما برای تکامل کامل به زمان بیشتری هم نیاز دارد.
– سطح انتقال دما در پوسته های بزرگتر:
• تخم های بزرگتر معمولا سطح بیشتری دارند. بنابراین، گرما باید به عمق بیشتری نفوذ کند. لذا، اگر دمای انکوباتور را به طور دقیق تنظیم نکنید، دمای داخلی مرکز تخم ممکن است دیرتر به دمای مطلوب برسد و تاخیر در روند هچ رخ دهد.
– افزایش ضخامت پوسته:
• گاهی تخم های بزرگ تر پوسته ضخیم تری دارند که می تواند خروج جوجه از تخم را سخت تر کرده و فرآیند هچ را طولانی تر کند یا حتی منجر به ناهنجاری در جوجه شود. این موضوع، به ویژه زمانی خطرناک است که جوجه آماده بیرون آمدن و خروج از تخم بوده و نتواند پوسته را بشکند.
– احتمال وجود دو زرده:
• توجه کنید که بسیاری از تخم های بزرگتر دو زرده ای هستند. این تخم ها، معمولا نطفه دار نمی شوند یا اگر هم نطفه دار شوند، به ندرت هر دو جنین زنده می مانند. حال، اگر هم زنده بمانند، رقابت برای فضا و مواد غذایی بین آنها باعث تاخیر در خروج و یا مرگ جنین ها می شود.
در این میان، یک سری استثناها و عوامل تاثیرگذاری نیز، وجود دارند که به ترتیب زیر می باشند؛
– ژنتیک گونه و نژاد پرنده:
• در برخی گونه ها، حتی تخم های بزرگ نیز، ممکن است هچ منظم و بدون تاخیری داشته باشند. زیرا، بدن آنها برای چنین تخم هایی طراحی شده است.
– شرایط انکوباسیون از جمله دما، رطوبت و تهویه
• اگر تخم بزرگتر در شرایط بهینه تر از تخم های دیگر نگهداری شود، ممکن است حتی زودتر نیز، هچ شوند.
– جوجه کشی طبیعی در مقابل جوجه کشی مصنوعی
• در روش طبیعی گرمای بدن پرنده بهتر با اندازه تخم هماهنگ می شود. اما در دستگاه های جوجه کشی، تخم های خیلی بزرگ یا کوچک دچار مشکل تنظیم حرارت و یا رطوبت می شوند.
مقایسه تخم کوچک و بزرگ در زمان هچ
اگر بخواهیم برای شما خلاصه ای مقایسه ای را بیاوریم، باید بگوییم که در حالت کلی، تخم هایی با اندازه نرمال معمولا زمان مشخص و ثابتی برای هچ دارند. این تخم ها، از نظر اندازه، محتوای داخلی، ضخامت پوسته و شرایط انتقال گرما متعادل هستند. بنابراین، رشد جنین در آنها به شکل یکنواخت و طبیعی پیش می رود. اما تخم هایی که بزرگتر از حد نرمال هستند، معمولا به زمان بیشتری برای خروج جوجه و هچ شدن نیاز دارند.
این مسئله، به این دلیل است که محتوای داخلی تخم های بزرگتر بیشتر بوده و جنین نیاز به رشد بیشتری دارد تا بتواند با صرف انرژی زیاد پوسته تخم را شکسته و از آن خارج شود. از طرف دیگر، در برخی مواقع ضخامت پوسته تخم بیشتر است و بدین ترتیب، حرارت به مرکز تخم دیرتر نفوذ می کند. در نهایت، این روند، باعث کندی روند رشد جنین می شود. علاوه بر این، در تخم های بزرگتر احتمال وجود دو زرده بیشتر است و این مسئله، یک عامل مهم برای تاخیر، توقف رشد و یا حتی مرگ جنین ها محسوب می شود. توجه داشته باشید که اگر در صورت وجود هر کدام از این مشکل ها، همه چیز به درستی مدیریت شود، تخم ها بدون ایراد هچ خواهند شد.
به عنوان یک نتیجه نهایی کلیبرای پاسخ به سوال آیا سایز تخم نطفه دار در زمان هچ تاثیر دارد؟ باید بگوییم که بله، تخم های بزرگتر در بیشتر موارد دیرتر هچ می شوند. اما این تاخیر معمولا جزئی بوده و 1 تا 3 روز طول می کشد. این مسئله زمانی برای شما مشکل ساز می شود که سایر شرایط جوجه کشی نامناسب باشد. لذا، بهترین کار این است که تخم های بزرگتر با دقت بیشتری رصد شوند و شرایط جوجه کشی برای آنها به خوبی تنظیم شود.
جمع بندی سوال آیا سایز تخم نفطه دار در زمان هچ تاثیر دارد؟
بنابراین، باید توجه داشته باشید که در نهایت، هر چند اندازه تخم ها می تواند بر زمان هچ شدن آنها تاثیر بگذارد، اما نباید آن را تنها عامل تعیین کننده در نظر گرفت. به طور کلی، موفقیت در جوجه کشی به ترکیبی از عوامل دقیق مانند دما، رطوبت، تهویه، ژنتیک پرنده و مدیریت صحیح بستگی دارد. در این میان، تخم هایی که نسبت به بقیه اندازه بزرگتری دارند، مسیری کمی متفاوت طی می کنند. اما شما می توانید با نظارت علمی و دلسوزانه حتی از این تخم ها نیز، جوجه هایی سالم و قوی به دست بیاورید. بنابراین، مهم ترین نکته در جوجه کشی، آگاهی، دقت و صبر شما در این فرآیند حساس است. لذا، بهتر است در تمامی مراحل با دقت عمل نمایید.
چرا سایز تخم نطفه دار متفاوت است؟
سوالات متداول در مورد اینکه آیا سایز تخم نفطه دار در زمان هچ تاثیر دارد؟
سوالاتی که ممکن است از خودتان پرسیده باشید؟
– آیا تخم های بزرگتر نسبت به تخم های نرمال دیرتر هچ می شوند؟
بله، معمولا تخم های بزرگتر به دلیل محتوای بیشتر و شرایط حرارتی متفاوت کمی دیرتر از تخم های نرمال هچ می شوند.
– چه عواملی باعث می شوند تخم های بزرگتر دیرتر هچ شوند؟
عواملی مانند حجم بیشتر مایع داخلی، ضخامت بیشتر پوسته تخم، گرم شدن کند مرکز تخم و احتمال دو قلو بودن از دلایل اصلی تاخیر در هچ این گونه تخم ها هستند.
– آیا همه تخم های بزرگتر حتما دچار مشکل در هچ می شوند؟
خیر، اگر شرایط انکوباسیون از جمله دما، رطوبت و تهویه محیط به خوبی کنترل شود، تخم های بزرگتر نیز، می توانند به درستی و بدون مشکل هچ شوند.
– آیا دو قلو بودن تخم ها هم می تواند باعث مرگ جنین ها شود؟
بله، اگر دقت کرده باشید تخم های دوقلو معمولا اندازه بزرگتری دارند. به همین دلیل، در درون آنها فضای کافی و مواد غذایی برای دو جنین وجود ندارد. لذا، معمولا هر دو یا یکی از آنها زنده نمی نماند.
– بهترین رویکرد برای مدیریت تخم های بزرگتر در جوجه کشی چیست؟
نظارت دقیق روزانه، تنظیم دقیق دما و رطوبت، بررسی وزن تخم ها و رصد تغییرات رشد جنین با کندلینگ یا نورسنجی بهترین راه برای موفقیت در هچ این تخم هاست.