تشخیص جنسیت جوجه ها، همواره یکی از دغدغه های اصلی پرورش دهندگان آنها بوده است. دلیل این مسئله آن است که دانستن جنسیت جوجه ها از همان ابتدا می تواند مسیر پرورش را مشخص نماید. زیرا، در بعضی از نژادها ماده ها برای تخمگذاری ارزش بیشتری دارند و در برخی دیگر، نرها کاربرد مهمتری پیدا می کنند. اما مشکل اینجاست که در روزهای اول تولد، جوجه ها شباهت بسیاری به همدیگر دارند و تفاوت های ظاهری چندانی ندارند. به همین دلیل، روش های مختلفی برای تشخیص جنسیت آنها به وجود آمده است. ما نیز، در این مقاله، مهمترین و کاربردی ترین این روش ها را برایتان معرفی می کنیم تا انتخاب و مدیریت جوجه ها برایتان راحت تر شود. پس، در ادامه با ما همراه باشید؛
خرید تخم نطفه دار انواع پرندگان از جمله تخم نطفه دار طوطی سانان وارداتی و تخم نطفه دار مرغ در نژاد ها و گونه های مختلف از شرکت آذرجوجه در عمده فواصل سال امکان پذیر می باشد شما عزیزان علاقه مند در صورت تمایل می توانید با شماره های درج شده در سایت azarjooje.net تماس گرفته و از مشاوره های رایگان کارشناسان مجموعه بهرمند شوید .
روشهایی برای تشخیص جنسیت جوجه
خب، اکنون نوبت آن رسیده است تا تمامی روش های تشخیص جنسیت جوجه ها را بشناسید. به ظور کلی، این روش ها به ترتیب زیر عبارتند از؛
تشخیص جنسیت جوجه
– ونت
یکی از مهمترین و پرکاربردترین روش ها برای تشخیص جنسیت جوجه ها روش ونت یا همان بررسی مقعدی است. این روش، یکی از دقیق ترین روش ها تشخیص جنسیت جوجه هاست که بیشتر در مراکز پرورش صنعتی بزرگ استفاده می شود. در این متد، متخصص با بررسی اندام تناسلی داخلی جوجه که در قسمت ونت و یا مقعد قرار دارد، جنسیت جوجه را تشخیص می دهد. باید بگوییم که جوجه ها در سنین پایین معمولا 1 تا 3 روزگی با این روش مورد بررسی قرار می گیرند. زیرا، در این زمان هنوز سیستم تناسلی آنها مشخصه های قابل مشاهده ای دارد و کارشناس با دقت، مقعد جوجه را باز و به دنبال برجستگی کوچک یا غده تناسلی می گردد. اگر این برجستگی وجود داشته باشد، جوجه نر است و در غیر این صورت، ماده محسوب می شود. مزیت های تشخیص جنسیت جوجه ها با این روش، دقت بسیار بالا تا حدود 95 درصد، نتیجه سریع و قطعی و نیز، امکان جداسازی جوجه های نر و ماده در همان روزهای اول زندگی می باشد. معایب این روش آن است که نیاز به تخصص و تجربه بالایی دارد و افراد مبتدی نمی توانند به راحتی این کار را انجام دهند. همچنین، اگر این روش به درستی انجام نشود، می تواند به جوجه ها آسیب برساند. علاوه بر این، روش مورنظر بیشتر در مراکز صنعتی رایج است و برای پرورش دهندگان خانگی کمی سخت و غیر عملی می باشد. در نهایت، روشی که گفتیم، یکی از مهمترین و مطمئن ترین روش ها به حساب می آید، به طوری که در بسیاری از کارخانه های جوجه کشی دنیا برای جداسازی نرها و ماده ها به کار می رود.
– روش پر
در این روش، جنسیت جوجه ها از روی الگوی رشد پرها مشخص می شود. معمولا در بعضی نژادها، پرهای اولیه جوجه های ماده زودتر رشد می کنند و بلندتر از جوجه های نر هستند. همچنین، در بال جوجه ها طول پرهای اولیه و ثانویه با هم فرق می کند؛ پس، در ماده ها پرهای اولیه بلند تر از پرهای ثانویه هستند ولی در نرها، پرهای اولیه و ثانویه تقریبا هم اندازه هستند. در این روش مزایا شامل سرعت عمل، عدم نیاز به ابزار خاص و قابلیت انجام برای پرورش دهندگان خانگی می باشد. در حالی که معایب آن قابل استفاده بودن تنها در برخی از نژادها و نیاز به کمی تجربه و دقت در مشاهده است.
– روش رنگ یا نشانه های ژنتیکی
این روش برای نژادهایی به کار می رود که جوجه های نر و ماده آنها از همان ابتدا رنگ و یا طرح های پر متفاوتی دارند. به طور مثال، در برخی از نژادهای اصلاح شده، جوجه های نر رنگ روشن تر و جوجه های ماده رنگ تیره تر دارند. این تفاوت رنگ به دلیل برنامه های اصلاح نژادی ایجاد شده و در صنعت طیور کاربرد زیادی دارد. این روش، نوعی روش بسیار ساده وسریع است و حتی افراد مبتدی هم می توانند از پس انجام آن برآیند. اما، موضوع این است که این نوع تشخیص جنسیت تنها در نژادهای اصلاح شده خاصی جواب می دهد.
– بررسی ظاهری و روش های سنتی ساده
این روش، یکی از ابتدایی ترین راه ها برای تشخیص جنسیت جوجه هاست که بیشتر پرورش دهندگان سنتی یا کسانی که تجربه زیادی در کار با پرندگان دارند، از آن استفاده می نمایند. شما باید به هنگام استفاده از این روش، با دقت به ظاهر و رفتار جوجه ها نگاه کنید و براساس تفاوت های ظریف بین نر و ماده جنسیت جوجه را حدس بزنید. در اینجا، معیارهای ظاهری وجود دارند که لازم است قبل از شروع بدانید؛ به عنوان مثال، جوجه های نر اندکی درشت تر و قوی تر از جوجه های ماده هستند، نژادهایی وجود دارند که در آنها رنگ پرهای جوجه های نر روشن تر و ماده ها تیره تر می باشد، شکل تاج و نوک برخی از پرندگان متفاوت است و تاج نوع نر آنها زودتر رشد کرده و برجسته تر دیده می شود، همچنین، جوجه های نر معمولا پر جنب و جوش تر، جسورتر و فعال تر به نظر می رسند ولی ماده ها آرام تر هستند. خوبی تشخیص جنسیت جوجه ها با استفاده از این روش، سادگی و عدم نیاز به ابزار یا آموزش خاص، قابل استفاده بودن برای پرورش خانگی و نیز، ایجاد نکردن استرس یا آسیب به جوجه ها می باشد. البته، شما باید بدانید که این روش، دقت پایینی دارد و براساس تجربه و حدس هست، تفاوت ها به سختی قابل تشخیص می باشد و همیشه کاربرد ندارد. بنابراین، این روش بیشتر برای کسانی مناسب است که تجربه زیادی در پرورش پرنده ها دارند و می توانند تفاوت های ظریف را تشخیص دهند.
– روش صدا
در برخی از گونه ها، مخصوصا پرندگان زینتی همچون مرغ عشق یا طوطی ها جنسیت از طریق صدا یا نحوه آواز خواندن قابل تشخیص می باشد. در این نوع پرنده ها، جوجه های نر معمولا صدایی رساتر، متنوع تر و پر قدرت تر دارند. در حالی که ماده ها صدایی یکنواخت تر و کوتاه تر دارند. البته، توجه داشته باشید که در سنین خیلی پایین ممکن است تا این تفاوت ها واضح نباشند و نیاز به صبر یا تجربه باشد. مزایای این روش عبارتند از؛ بدون دخالت فیزیکی یا وارد کردن استرس به پرنده بودن و کاربرد آسان آن در پرندگان زینتی.
– روش های علمی آزمایشگاهی یا سونوگرافی
در این روش ها، از دو نوع فناوری مختلف برای تشخیص جنسیت جوجه ها استفاده می شود؛ آزمایش DNA که در آن با گرفتن نمونه خون یا حتی پر جوجه آزمایش ژنتیکی انجام شده و جنسیت دقیق آنها مشخص می شود و سونوگرافی که در بیشتر پرندگان همچون شترمرغ یا طاووس کابردی تر است و با تصویربرداری از اندام جنسی پرنده قابل تشخیص می باشد. این روش، بالاترین میزان دقت تقریبا تا 100 درصد را دارد و بدون هر گونه وابستگی به نژاد و یا ظاهر جوجه ها است. توجه داشته باشید که این روش، نوعی روش هزینه بر و زمان بر است و بیشتر برای پرورش دهندگان حرفه ای یا پرندگان زینتی گران قیمت استفاده می شود.
– روش شکل بال- روش لمس لگن
در برخی از نژادها، تفاوت هایی در شکل استخوان و وضعیت بال های جوجه های نر و ماده دیده می شود. این روش، بسیار ساده و سریع است ولی تنها در نژادهای خاصی جواب می دهد و دقت زیادی دارد.
گاهی، افراد با تجربه با لمس استخوان های لگن در نزدیکی مقعد جوجه جنسیت آن را حدس می زنند. چرا که در ماده ها لگن بازتر است اما در نرها لگن باریک تر و بسته تر می باشد. مزایا سادگی آن و معایب نیاز به تجربه بالای فرد است.
– روش هورمونی- روش تحلیل رفتار
در این روش، سطح هورمون های خاصی همچون استروژن و تستوسترون در خون جوجه ها بررسی می شود. چرا که تفاوت سطح این هورمون ها نشان می دهد که جوجه نر است یا ماده. این روش نیز، دقت بالایی دارد ولی هزینه بر بوده و نیازمند آزمایشگاهی مجهز می باشد.
در سنین بالاتر، تفاوت های رفتاری بین نر و ماده آشکار می شود. مثلا، نرها حالت تهاجمی تر، رقص جفتگیری و یا آواز طولانی تری دارند. به کارگیری این روش، نیاز به ابزار یا دخالتی ندارد ولی نیاز بیشتری به زمان دارد.
– روش اشعه
در این متد، معمولا با استفاده از تصویربرداری اشعه ایکس، اندام های داخلی جوجه بررسی می شوند و بدین ترتیب، جنسیت آن مشخص می گردد. مزیت این روش، همان دقت بالای آن است و عیب آن، گران بودن، نیاز به تجهیزات خاص و مورد استفاده بودنش برای پرندگان ارزشمندی همچون شاهین، طاووس یا طوطی های گران قیمت می باشد.
روش های تشخیص جنسیت جوجه
اهمیت تشخیص جنسیت جوجه ها
شما باید بدانید که تشخیص جنسیت جوجه ها برای گروه های خاصی اهمیت ویژه ای دارد. این گروه ها عبارتند از؛
پرورش دهندگان صنعتی طیور، برای مدیریت بهتر پرندگان، جداسازی نرها و ماده ها، بهینه سازی تولید تخم و گوشت و نیز، کاهش هزینه ها به دانستن جنسیت جوجه ها نیاز دارند.
افرادی همچون پرورش دهندگان خانگی نیز، برای مدیریت تعداد و ترکیب جنسیتی پرندگان، جلوگیری از تخمگذاری بیش از حد، تولید صداهای مزاحم و نگهداری مناسب باید تعداد نرها و ماده ها را بدانند.
از آنجایی که در پرندگان زینتی همچون طوطی ها، مرغ عشق ها و قناری ها جنسیت نقش مهمی در رفتار، آواز و ارزش اقتصادی شان دارد، صاحبان آنها باید جنسیت دقیقشان را بدانند.
مراکز جوجه کشی و فروشگاه های پرورش طیور نیز، برای ارائه جوجه های جنسیت دار به مشتریان و تنظیم سفارش هایشان نیاز به دانستن جنسیت جوجه ها دارند.
دانشجویان و پژوهشگران علوم دامپروری و پرورش طیور برای تحقیق و آموزش در زمینه ژنتیک، تولید و بهینه سازی پرورش لازم است تا جنسیت جوجه ها را بدانند.
دامپزشکان و مشاوران پرورش طیور برای ارائه راهنمایی علمی و تشخیص دقیق جنسیت جهت سلامتی و مدیریت سالن باید تعداد پرنده های نر و ماده خود را بدانند.
جمع بندی و سوالات متداول
به نظر می رسد که تشخیص جنسیت جوجه ها یک هنر و علم بوده و ترکیبی از تجربه، دانش و ابزارهای مناسب را می طلبد. هر روشی که برای این کار مورد استفاده قرار می گیرد، مزایا و محدودیت های خاص خود را دارد و انتخاب بهترین روش بستگی به نوع پرنده، هدف شما از پرورش و منابع موجود دارد. اما به طور کلی، آشنایی با این روش ها نه تنها به پرورش دهندگان کمک می کند تا تصمیمات بهتری بگیرند، بلکه باعث افزایش بهره وری، کاهش هزینه ها و پیشگیری از مشکلات آینده در مدیریت سالن می شوند. اکنون، شما می توانید با دانستن و استفاده درست از این روش ها مسیر موفقیت در صنعت طیور را با اطمینان و دانش پیش ببرید و به موفقیت های بزرگ دست یابید.
سوالاتی که ممکن است از خودتان پرسیده باشید؟
– به نظر شما چرا تشخیص جنسیت جوجه ها برای پرورش دهندگان بسیار مهم است؟
زیرا این کار به پرورش دهندگان کمک می کند تا تصمیمات مدیریتی بهتری بگیرید، هزینه هایتان کاهش پیدا کنند، بهره وری پرنده هایتان افزایش یابد و ترکیب مناسب جنسیتی در میان پرندگان شما حفظ شود.
– روش ونت چیست و چه مزایایی دارد؟
این روش، نوعی بررسی اندام تناسلی داخلی جوجه از طریق مقعد می باشد و نیز، دقت بسیار بالایی دارد. همچنین، استفاده از این روش امکان تشخیص جنسیت جوجه ها را در همان روزهای اول زندگی فراهم می کند. اما، نیاز به تخصص بالا دارد.
– در تشخیص جنسیت جوجه ها، روش پر چگونه عمل می کند؟
در روش پر، تفاوت رشد و طول پرهای اولیه و ثانویه در جوجه ها بررسی می شود. پرهای اولیه معمولا در ماده ها بلندتر از پرهای ثانویه هستند. در حالی که، در نرها طول پرها مشابه است. این روش، بسیار ساده و سریع است. اما، تنها در برخی از نژادها کاربرد دارد.
– روش تشخیص جنسیت رنگ یا نشانه های ژنتیکی چه مزایایی دارد؟
در این روش، جوجه ها بر اساس رنگ یا الگوی پرهایشان از همان روزهای اول قابل تشخیص هستند. این روش نیز، بسیار ساده و سریع است و نیاز به تجهیزات یا مهارت های پیچیده ندارد. اما، تنها در نژادهای اصلاح شده قابل استفاده می باشد.
– به نظر شما بهترین روش تشخیص جنسیت جوجه ها کدام است؟
می توان گفت که بسته به هدف شما از پرورش جوجه ها، نوع نژاد ها و منابع در دسترس بهترین روش تشخیص جنسیت متفاوت است. اما در یک محیط صنعتی، ونت و روش های ژنتیکی معمولا دقیق ترین روش ها هستند. در حالی که پرورش دهندگان خانگی بیشتر از روش های ظاهری یا پر استفاده می کنند. برای کسب بالاترین دقت، روش های علمی همچون DNA testing بهترین گزینه ها می باشند.