جوجه کشی خشک چیست؟

جوجه کشی خشک و تفاوت آن با جوجه کشی طبیعی 

برای اینکه بخواهی به سوال جوجه کش خشک چیست و چگونه انجام می شود؟ پاسخ دهیم باید بگوئیم که در صنعت پرورش طیور، یکی از روش های نوین برای بهینه سازی تولید، استفاده از تکنیک جوجه کشی خشک می باشد. برخلاف روش های سنتی که برای انجام به رطوبت بالایی نیاز دارند، در جوجه کشی خشک از تخم نطفه دار تلاش بر این است که با کنترل دقیق دما و رطوبت پایین تر، محیطی سالم تر و کارآمدتر برای رشد و تکامل جنین ایجاد شود. البته باید بگوییم که استفاده از این روش برای تکثیر پرندگان، دارای مزایایی بالقوه می باشد. از جمله این مزایا می توان به کاهش خطر آلودگی های میکروبی، بهبود کیفیت جوجه های تولیدی و صرفه جویی در مصرف انرژی اشاره کرد که مواردی خالی از لطف نیستند. تنها کاری که باید انجام دهید این است که قبل از هر اقدامی میزان آگاهی و شناخت خود را از این روش بالا ببرید. به همین دلیل، توصیه ما به شما این است که در ادامه ما را همراهی کنید. زیرا ما در این مقاله به بررسی اصول، مزایا، معایب و کاربردهای جوجه کشی خشک می پردازیم تا کار شما را آسان تر کنیم؛

جوجه کشی خشک

جوجه کشی خشک، به روشی از جوجه کشی گفته می شود که در آن رطوبت محیط دستگاه جوجه کشی در طول دوره انکوباسیون پایین تر از حد معمول نگه داشته می شود. به طور کلی، هدف این روش نوین، کنترل بهتر تبخیر آب از تخم ها برای دستیابی به جوجه هایی سالم تر، قوی تر و با کیفیت بالاتر می باشد. به عنوان توصیه باید بگوییم که اگر توانایی و دانش پیاده سازی این روش را دارید، بهترین روش برای تکثیر پرندگان سالن پرورشی شما همین روش است.
اگر بخواهیم روش جوجه کشی خشک را به طور کامل توضیح دهیم، ابتدا شما باید بدانید که این متد دارای مراحل مختلفی است که ما به ترتیب زیر، برایتان شرح داده ایم؛
– مرحله انتخاب تخم های مناسب؛
• ابتدا شما باید برای جوجه کشی خشک، تخم نطفه دار داشته باشید. در این مرحله، پس از مشخص نمودن نوع و گونه پرنده ای که می خواهید به تکثیر و پرورش آن بپردازید، باید به خرید تخم های نطفه دار گونه موردنظر بپردازید. در انتخاب تخم های پرنده، حتما دقت کنید و آنهایی را که سالم و بدون هر گونه ترک و شکستگی هستند و نیز، هیچ آلودگی ندارند را تهیه کنید. این تخم ها باید تازه بوده و حتما حداکثر 7 روز از خروج آنها از بدن ماده گذشته باشد.
– مرحله تنظیم دما؛
• شما باید در تمام طول دوره جوجه کشی خشک دما را به صورت ثابت بر روی 37.5 درجه سانتیگراد نگه دارید.
– مرحله بسیار مهم و حیاتی تنظیم رطوبت؛
• جوجه کشی خشک در طی روزهای اول تا 18 ام فرآیند، تقریبا به هیچ رطوبتی نیاز ندارد و طی آن، باید میزان رطوبت را بسیار پایین و در حدود 30 تا 45 درصد تنظیم نمود. در مرحله دوم، بین روزهای 18 تا 21ام جوجه کشی که بدان مرحله هچر یا هچینگ گفته می شود، شما باید رطوبت داخل دستگاه را برای کمک به خروج جوجه ها از تخم افزایش دهید و به 65 تا 75 درصد برسانید.
– چرخاندن تخم ها؛
• حتما دقت کنید که از روز اول تا 18ام جوجه کشی خشک، هر 4 تا 6 ساعت یکبار تخم ها را به صورت دستی یا اتوماتیک بچرخانید. البته، باید از آن روز به بعد، حتما چرخش تخم ها را متوقف کنید.
– تنظیم سیستم تهویه یا هوارسانی؛
• از همان ابتدای فرآیند، حواستان باشد که سیستم تهویه را فراموش نکنید. تهویه ملایم از اول باید در سیستم جاری باشد. در روزهای آخر از 18 تا 21ام جوجه کشی خشک، تهویه و اکسیژن رسانی را قوی تر کنید زیرا، جنین در این دوران به اکسیژن بالاتری نیاز دارد.
– کنترل کاهش وزن تخم؛
• در طی فرآیند، شما باید تخم نطفه دار ها را را کنترل کنید و اطمینان حاصل نمایید که هر کدام در حدود 11 تا 13 درصد از وزن خود را تا روز 18ام جوجه کشی از دست داده باشند. هرچه در این مرحله میزان کاهش وزن تخم مناسب تر باشد، جوجه راحت تر از تخم بیرون می آید.
اکنون، اگر از ما بخواهید که مزایای جوجه کشی خشک را به صورت یکجا برایتان بازگو کنیم، بدین ترتیب ادامه خواهیم داد. مزیت هایی که این روش را نسبت به دیگر روش ها برتر می کند، عبارتند از؛ افزایش درصد جوجه گیری یا هچ ریت بالا تر، به دنیا آمدن جوجه های سالم و با فعالیت بالا، کاهش دادن خطر آلودگی های قارچی و باکتریایی و ایجاد بیماری در جوجه ها، پایین آمدن میزان مرگ و میر جوجه ها در داخل تخم، نیاز کمتر به مصرف آب و انرژی در طی مراحل مختلف جوجه کشی، ممانعت و جلوگیری از خفگی جوجه ها در اثر رطوبت بالا و غیره.
توجه داشته باشید که روش جوجه کشی خشک نیز، همچون دیگر تمام روش ها معایب یا چالش هایی احتمالی مختص خود دارد. مثلا، این روش، نیاز به کنترل دقیق دما و رطوبت دارد، در مناطق بسیار خشک ممکن است تخم ها بیش از حد آب از دست بدهند و اینکه، بی تجربگی در مدیریت رطوبت می تواند منجر به خشک شدن بیش از حد تخم و نیز، عدم خروج جوجه از تخم می شود.

خرید تخم نطفه دار طوطی با تضمین تعویض در صورت عدم نطفه زنی از شرکت آذرجوجه انجام می شود .

جوجه کشی به روش خشک

نکات طلایی در مدیریت جوجه کشی خشک

افزون براین، در مدیریت این نوع جوجه کشی یک سری نکات طلایی وجود دارند که با رعایت آنها قطعا درصد موفقیت شما در این متد بالاتر خواهد رفت. به عنوان مثال، شما باید همواره میزان رطوبت را با دماسنج رطوبت سنج دقیق کنترل کنید و از نوسانات آن جلوگیری نمایید. همچنین، در طی مراحل مختلف دوره باید تخم ها را وزن نمایید و از کاهش وزن مناسبشان اطمینان حاصل کنید. دقت کنید که به هیچ وجه نباید محیط اطراف دستگاه جوجه کشی خیلی خشک یا خیلی مرطوب باشد. حتما توجه داشته باشید که دمای یکنواخت و بدون نوسان در داخل دستگاه یک مورد حیاتی است. افزون بر این، در طی روزهای آخر یا هچینگ به دستگاه آب اضافه کرده و رطوبت آن را بالا ببرید.
ممکن است برایتان سوال پیش آید که این روش نوین جوجه کشی با این میزان دشواری و نیاز به کنترل های دقیق، چه کاربرد هایی دارد و بهتر است در چه مواقعی از آن استفاده نمود. باید بگوییم که اگر شما بخواهید از تخم مرغ هایی با نژاد گوشتی و تخم گذار برای جوجه کشی استفاده کنید، بهترین روش توصیه شده، روش جوجه کشی خشک می باشد. همچنین، گاهی در تکثیر پرندگانی همچون اردک، بوقلمون، بلدرچین و یا قرقاول کاربرد این روش بهترین گزینه در مقابل شما خواهد بود. اما لازم به ذکر است که در این مورد، فرآیند کمی تنظیمات متفاوتی دارد. بعلاوه، در صورت جوجه کشی در مناطقی دارای رطوبت طبیعی بالا مثلا شمال کشورمان، باید حتما از این روش تکثیر استفاده کنید.

تفاوت های جوجه کشی خشک با روش طبیعی

لازم به ذکر است که قطعا روش نوین جوجه کشی خشک با انواع کلاسیک آن تفاوت هایی خواهد داشت. این تفاوت ها در مراحلی خلاصه می شوند که ما ابتدا به تفاوت آن با روش طبیعی می پردازیم؛
– تفاوت در نحوه کنترل شرایط؛
• در روش جوجه کشی خشک، شما متغیرهای دما و رطوبت را به صورتی دقیق و کنترل شده و نیز، مصنوعی کنترل می کنید. اما در روش طبیعی، دما و رطوبت موردنیاز تخم ها توسط بدن مرغ مادر کرچ تامین می گردد.
– میزان رطوبت موردنیاز تخم ها؛
• در جوجه کشی خشک حین رشد جوجه داخل تخم، رطوبت محیط باید کمتر از حد معمول باشد. مقدار توصیه شده برای این روش تکثیر در حدود 30 تا 45 درصد می باشد. اما اگر بخواهیم درمورد روش طبیعی بگوییم، این روش به رطوبتی بالا و طبیعی نیاز دارد که از طریق پوست و تنفس مرغ تامین می شود.
– تعداد تخم هایی که می توان استفاده نمود؛
• از آنجایی که روش نوین جوجه کشی خشک با دستگاه انجام می شود، شما می توانید تعداد زیادی تخم را در دستگاه قرار داده و جوجه کشی کنید. اما در روش طبیعی، تنها تعداد محدودی تخم بر زیر مرغ جای می گیرند و شما می توانید حدودا با 10 تا 15 عدد تخم نطفه دار فرآیند را آغاز کنید.
– میزان بهره وری با مدیریت صحیح؛
• قطعا اگر جوجه کشی خشک با مدیریتی صحیح و اصولی انجام شود، بهره وری بالاتری خواهد داشت. اما روش طبیعی، همواره بهره وری پایین تری دارد. زیرا، کاملا به سلامت مرغ مادر وابسته می باشد.
– آلودگی و بیماری های گونه؛
• اگر شما در روش جوجه کشی خشک بهداشت دستگاه را کاملا رعایت نمایید، احتمال آلودگی و در نتیجه بیمار شدن جوجه ها بسیار کاهش می یابد. در مقابل، در روش طبیعی بیماری از مادر به تخم ها و جوجه ها منتقل می شود و شما هیچ کنترلی بر آن نخواهید داشت. در این مورد، شما تنها شاهد تلف شدن جوجه هایتان خواهید بود.
در مرحله بعدی، می خواهیم تفاوت های جوجه کشی خشک با روش مصنوعی با استفاده از دستگاه جوجه کشی را بررسی کنیم. تفاوت ها به شرح زیر است؛

– میزان رطوبت محیط؛

• در روش جوجه کشی خشک، تا روز 18ام جوجه کشی به رطوبتی کم نیاز دارید. بر طبق اصول گفته شده میزان رطوبت موردنیاز این روش، در حدود 30 تا 45 درصد می باشد. اما، روش جوجه کشی مصنوعی به رطوبت بیشتر در حدود 50 تا 60 درصد در طول کل این مدت زمان نیاز دارد.

– مدیریت تبخیر آب از تخم؛

• در روش جوجه کشی خشک، لازم است تا طی متدی خاص وزن تخم را به صورتی دقیق کاهش دهید. معمولا، این کار را طی یک تبخیر کنترل شده دقیق انجام می دهند. اما در جوجه کشی مصنوعی ما شاهد تبخیری کم بر اثر دما هستیم و تخم ها آبکی می مانند.
– کیفیت جوجه های تازه متولد شده؛
• حاصل جوجه کشی خشک، جوجه هایی قوی تر و سالم تر می باشد اما در پایان جوجه کشی مصنوعی شما شاهد جوجه هایی با کیفیت متوسط هستید.

– میزان مصرف آب و انرژی؛

• در روش جوجه کشی خشک به میزان کمتری آب مصرف می کنید اما، در روش مصنوعی، مصرف بیشتر آب و انرژی برای حفظ رطوبت گزارش شده است.
– درجه سختی کار؛
• شما برای انجام جوجه کشی خشک نیاز به دقت و مهارت بیشتری در کنترل شرایط دارید اما جوجه کشی مصنوعی، به ویژه برای افراد مبتدی مدیریتی راحت تر دارد.

سخن آخر
در نهایت، لازم به ذکر است که امروزه روش جوجه کشی خشک به عنوان روشی نوین و دقیق در صنعت پرورش طیور، توانسته جایگاه ویژه ای را به خود اختصاص دهد. این روش، با مدیریت بهتر رطوبت و دمای محیط به تولید جوجه هایی سالم تر، مقاوم تر و با کیفیت بالاتر کمک می کند. البته حتما باید بدانید که موفقیت شما در این روش در پی کسب آگاهی، دقت و پایش مداوم شرایط است. همچنین، انتخاب درست بین جوجه کشی خشک یا روش های کلاسیک مثل جوجه کشی طبیعی یا مصنوعی بستگی به امکانات، اهداف و سطح مهارت پرورش دهنده دارد. شما نیز، می توانید با رعایت اصول صحیح فرآیند آینده ای روشن و پربار برای خود و کسب و کارتان رقم بزنید. لذا، امیدواریم که این مقاله برای شما مفید بوده و اندکی شما را در این مسیر جلوتر برده باشد.

سوالات متداول

سوالاتی که ممکن است از خودتان پرسیده باشید؟
– اصلی ترین تفاوت جوجه کشی خشک با جوجه کشی معمولی چیست؟
در جوجه کشی خشک، رطوبت محیط کمتر و در حدود 30 تا 45 درصد نگه داشته می شود، در حالی که در روش معمولی رطوبت بالاتر در حدود 50 تا 60 درصد است.
– چرا در جوجه کشی خشک کاهش وزن تخم اهمیت دارد؟
زیرا کاهش مناسب وزن تخم باعث می شود تا جوجه راحت تر از تخم خارج شده و سالم تر باشد.
– چه زمانی در جوجه کشی خشک باید رطوبت محیط را افزایش داد؟
از روز 18ام جوجه کشی به بعد، یعنی مرحله هچینگ لازم است تا رطوبت را به 65 تا 75 درصد افزایش دهید.
– مزایای اصلی جوجه کشی خشک چیست؟
مزیت اصلی این روش، تولید جوجه های قوی تر و کاهش خطر ابتلا به بیماری های ناشی از رطوبت زیاد می باشد.
– جوجه کشی خشک نسبت به روش طبیعی چه برتری هایی دارد؟
ظرفیت بیشتر تخم ها، کنترل دقیق تر شرایط محیطی و کاهش انتقال بیماری از مادر به تخم برتری های این روش نوین در مقابل روش های سنتی می باشد.