امروزه، میزان نیاز و تقاضا برای منابع غذایی سالم و در دسترس روز به روز در حال افزایش می باشد. در این راستا، پرورش طیور به ویژه مرغ های تخم گذار به یکی از اصلی ترین فعالیت های اقتصادی و تغذیه ای جهانی تبدیل شده است. لازم به ذکر است که در بازار کنونی غذایی، تخم مرغ یکی از مهترین منابع پروتئینی و مغذی بوده و نقشی حیاتی در سفره غذایی خانواده ها دارد. از این رو، بهینه سازی فرآیند تولید آن نه تنها از جنبه اقتصادی بلکه از نظر تغذیه ای نیز، اهمیت بالایی یافته است. در همین راستا، یکی از چالش های رایج، کاهش بازدهی تخم گذاری در مرغ هاست؛ این مسئله می تواند دلایل مختلفی از جمله تغذیه نامناسب، شرایط نامطلوب محیطی یا بیماری داشته باشد. ما نیز، در این مقاله تلاش می کنیم تا با بررسی علمی و کاربردی روش های افزایش تخم گذاری در مرغ ، راهکارهایی موثر و قابل اجرا برای بهبود عملکرد مرغ های تخم گذار ارائه دهیم؛
خرید تخم نطفه دار مرغ تخم گذار در نژاد های مختلف و یا تخم نطفه دار طوطی وارداتی از شرکت آذر جوجه به صورت عمده و خرده در تمام فواصل سال امکان پذیر می باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر و خرید تخم نطفه دار از هر نژاد از پرنده می توانید به شماره های درج شده در سایت آذرجوجه تماس حاصل نموده و از مشاوره های رایگان کارشناسان مجموعه بهرمند شوید.
افزایش تخم گذاری در مرغ ها به چه عواملی بستگی دارد؟
روش های افزایش تخم گذاری مرغ ها کدامند؟
توجه داشته باشید که امروزه، افزایش بازدهی تخم گذاری در مرغ ها یکی از دغدغه های اصلی پرورش دهندگان طیور است. چرا که تولید بیشتر به معنای سودآوری بالاتر و تامین بهتر نیازهای غذایی جامعه است. البته، در این فرآیند عوامل متعددی از جمله تغذیه، نور، شرایط محیطی و مراقبت های بهداشتی نقش دارند. در ادامه نیز، مهمترین روش های علمی و عملی توصیه شده برای بهبود تخم گذاری مرغ ها برای شما آورده شده است. لازم به ذکر است که این روش ها هم برای پرورش سنتی و هم برای پرورش صنعتی قابل استفاده بوده و می توانند به شکل موثری عملکرد مرغ ها را بهبود بخشند. حال، روش های افزایش تخم گذاری در مرغ ها عبارتند از؛
– تغذیه متعادل و کامل
• یکی از مهمترین موارد در روش های افزایش تخم گذاری در مرغ ، تغذیه و رژیم غذایی مناسب مرغ های مورد استفاده است. دقت کنید که مرغ هایی که کمبود های تغذیه ای دارند، بازدهی تخم گذاری کمتری نیز دارند. مرغ های تخم گذار به حدود 16 تا 18 درصد پروتئین کافی نیاز دارند. همچنین، میزان 3.5 تا 4 درصد کلسیم در جیره غذایی مرغ ها برای تشکیل پوسته تخم مرغ در بدن مرغ ها ضروری است که این مقدار باید به صورت صدف خرد شده، سنگ آهک یا مکمل به پرنده داده شود. علاوه بر این، پرنده برای حفظ سلامتی سیستم تولیدمثلی بدن خود به فسفر، ویتامین د3، آ، ای و گروه ویتامینی ب هم نیاز دارد. شما باید به این مسئله توجه کنید که اسیدهای آمینه ضروری همچون لیزین و متیونین نیز باید در جیره غذایی پرنده موجود باشد. در مورد تغذیه طیور، استفاده از دان های فرموله شده تجاری به جای جیره های خانگی پراکنده نیز، توصیه می شود.
– نوردهی مناسب به صورت مصنوعی و یا طبیعی
• از دیگر موارد که می تواند در مورد روش های افزایش تخم گذاری در مرغ به آن اشاره نمود، نوردهی مناسب به صورت طبیعی و مصنوعی در مرغ داری است. نور یکی از مهمترین نیازهای موجودات زنده از جمله طیور و مرغ ها به ویژه در دوران تخم گذاری است. به طور کلی، مرغ ها به صورت روزانه به حدود 14 تا 16 ساعت نوردهی نیاز دارند تا یک تخم گذاری بهینه داشته باشند. البته در این میان، یک سری از جزئیات وارد میدان می شوند که توجه بدان ها، قطعا رسیدن شما به هدف را آسان تر خواهد کرد. مثلا اینکه حتما باید در طی روزهای کوتاه فصول پاییز و زمستان از لامپ های سفید یا زرد با شدت مناسبی در حدود 40 تا 60 لوکس برای روشنایی محوطه نگهداری مرغ ها استفاده کنید. همچنین، حتما به این مورد توجه ویژه داشته باشید که نوردهی محوطه نگهداری مرغ ها به هیچ وجه نباید به صورت ناگهانی قطع گردد. بلکه روشنایی باید به صورت تدریجی کاهش یا افزایش یابد. این روند بهترین کاری است که می توانید انجام دهید.
– مدیریت دمایی و رطوبتی سالن پرورشی
• مدیریت دمای محیط سالن پرورشی از موارد بسیار مهمی است که توجه بدان از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. حتما در نظر داشته باشید که مرغ ها در دمای ما بین 18 تا 24 درجه سانتیگراد بهترین عملکرد را در زمینه تخم گذاری از خود نشان می دهند. این موضوع به این جهت است که گرمای زیاد باعث افت اشتها و کاهش تخم گذاری می گردد و در مقابل، سرمای زیاد نیز، باعث افزایش مصرف انرژی برای تولید گرما و کاهش تولید تخم می شود.
– مدیریت بهداشتی و کنترل بیماری ها
• بهداشت، واکسیناسیون و تلاش برای کنترل بیماری ها از آن جهت است که هر گونه بیماری، به ویژه بیماری های ویروسی، تنفسی یا انگلی می توانند بر سلامتی و عملکرد تخم گذاری مرغ ها تاثیرات منفی داشته باشند. لذا، بدین جهت است که شما باید برای واکسیناسیون مناسب و اصولی پرندگان خود در برابر بیماری هایی مثل نیوکاسل، برونشیت، آنفلوآنزای طیور برنامه ای منظم داشته باشید. همچنین، بهتر است تا محیط سالن را به صورت دوره ای ضدعفونی نمایید. در این میان، لازم است تا از تراکم بیش از حد مرغ ها در سالن جلوگیری کنید. نکته ای که در اینجا حتما لازم است تا بدان توجه کنید این است که باید مرغ های بیمار یا مشکوک به بیماری را از سایرین جدا نمایید.
– مدیریت استرس
• گاهی برخی از تکانه های ناگهانی در محیط اطراف پرنده و حتی بیماری ها منجر به استرسی شدن آنها می گردند. دلایل رایجی که باعث بروز این عامل و رفتار های ناشی از آن می شوند عبارتند از؛ صدای بلند، جابجایی مکرر مرغ ها، تغییر ناگهانی در جیره غذایی، ازدحام بیش از حد در قفس یا سالن نگهداری، حضور حیوانات مهاجم یا غریبه و غیره . لازم به ذکر است که استرس یکی از عوامل اصلی کاهش تخم گذاری در مرغ هاست. شما می توانید برای مقابله با این مسئله راهکارها و اقداماتی ویژه انجام دهید؛ به طور مثال، ایجاد محیط آرام و ایمن، ثبات در برنامه غذایی، نوردهی منظم و اصولی محوطه، حفظ نظم در محیط نگهداری و نیز، آبرسانی از جمله این کارهاست.
– انتخاب نژاد مناسب
• انتخاب نژاد مناسب می تواند یکی دیگر از روش های افزایش تخم گذاری در مرغ محسوب شودو این یکی از نکات مهمی است که حتما باید در اولویت قرار داده شود. توجه داشته باشید که نژاد مرغ ها نقشی بسیار مهم و تعیین کننده در ظرفیت ژنتیکی تخم گذاری خواهد داشت. لذا، بهتر است تا از مرغ هایی با نژادهای تخم گذار پربازده برای تولید تخم استفاده نمایید. اکنون، اگر بخواهیم جهت آشنایی هرچه بیشتر شما اشاره ای به نمونه هایی از این چنین مرغ هایی داشته باشیم باید حتما از مرغ های نژاد های لاین، ایزابرون، لگهورن سفید، لوهمن و غیره نیز، یاد نماییم. همچنین، لازم است تا بدانید برخی از نژادهای محلی مرغ ها که برای تخم گذاری مورد استفاده قرار می گیرند، بر خلاف ظاهرشان راندمان پایین تری در تولید تخم از خود به نمایش می گذارند.
– برنامه ریزی برای دوره تولک رفتن مرغ ها
• دوره ای از زندگی مرغ ها وجود دارد که در طی آن، مرغ ها به طور طبیعی در یک دوره از سال دچار ریزش پر و توقف تخم گذاری می شوند. شما باید برای جلوگیری از زیان های ناشی از کاهش تخم گذاری مرغ ها در این دوره، یک سری از راهکارهای اصولی را پیشه کار خود قرار دهید. از جمله این راهکارها شامل تولک برداری برنامه ریزی شده به کمک کاهش تدریجی نور محیط یا یک رژیم غذایی خاص و نیز، استراحت دادن به مرغ ها و سپس، تغذیه کامل آنها برای بازگشت به تولید تخم می باشد.
چگونه تخم گذاری را درمرغ ها افزایش دهیم
– آب تمیز و کافی
• آب چشمه حیات تمامی جانداران است و کمبود آن، یکی از سریع ترین و اصلی ترین عواملی است که بر تخم گذاری مرغ ها تاثیر خواهد داشت. توجه کنید که نبود آب کافی و تمیز در اختیار پرنده قطعا منجر به کاهش تخم گذاری مرغ ها خواهد شد. البته، نکاتی که باید حتما در این مورد رعایت شوند، عبارتند از؛ در دسترس بودن مداوم آب تمیز و تازه برای پرنده، توجه به افزایش میزان مصرف آب در فصل تابستان تا حدود 2 برابر، به کار گرفتن نیپل یا آبخوری های خودکار برای بهداشت بیشتر مرغ ها و غیره.
– افزودنی ها و مکمل های تغذیه ای
• گاهی برای کمک به رشد و سلامتی بدن مرغ ها، دامپزشک به شما توصیه می کند تا از یک سری افزودنی ها و مکمل های تغذیه ای برای پرندگان خود استفاده کنید. توجه داشته باشید که گاهی استفاده از این مکمل ها به شرط علمی بودن قادر است تا عملکرد تخم گذاری مرغ ها را افزایش دهد. برای افزایش آگاهی شما باید بگوییم که نمونه هایی از این افزودنی ها شامل برخی مکمل های معدنی و ویتامینه، پروبیوتیک های مورد استفاده برای بهبود دستگاه گوارشی، آنزیم هایی که برای افزایش جذب مواد مغذی غذا به کار گرفته می شوند و نیز، اسیدهای آلی موردنیاز برای سلامتی روده می باشند.
– تنظیم تراکم گله مرغ ها
• همواره، توجه داشته باشید که تراکم بالای مرغ ها در محل نگهداری باعث بروز استرس، درگیری و کاهش تخم گذاری می شود. پس باید دقت کنید که محل نگهداری مرغ ها در بستر باز باید به گونه ای باشد که برای هر 5 تا 7 عدد مرغ یک مترمربع فضا موجود کنید. در سیستم بسته قفس نیز، با توجه به نوع قفس باید حتما فضای کافی برای حرکت مرغ ها فراهم باشد.
– مدیریت صحیح لانه های تخم گذاری
• شما باید این نکته را مد نظر داشته باشید که مرغ ها برای تخم گذاری به محیطی امن، تاریک و ساکت نیاز دارند. همچنین، باید به این مورد توجه کنید که هر 4 تا 5 مرغ به یک لانه مناسب احتیاج دارند که باید تمیز و کاملا خشک باشند. در این مرحله، حتما حواستان جمع باشد که مرغ هایتان به خوردن تخم خود روی نیاورند و تخم های دیگر را کثیف نکنند.
– جلوگیری از پیری گله
• جلوگیری از پیری گله می تواند از دیگر روش های افزایش تخم گذاری در مرغ محسوب شود که تاثیر بالای در تخم گذاری دارد .شما باید قبل از هر چیزی توجه کنید که مرغ های انتخابی شما باید جوان باشند. زیرا، میزان تولیدات تخم مرغ ها معمولا بعد از سن 70 تا 80 هفتگی کاهش قابل توجهی می کند. برای رفع این مشکل باید اقداماتی را پیشه کار خود قرار دهید؛ مثلا گله پرندگان خود را به صورت دوره ای با مرغ های جوان تر جایگزینی نمایید و یا برای حفظ بهره وری ثابت خود یک برنامه پرورش نوبتی برای مرغ هایتان تنظیم نمایید.
جمع بندی و سوالات متداول در مورد روش های افزایش تخم گذاری در مرغ
به عنوان سخن پایانی، باید بگوییم که پرورش موفق مرغ های تخم گذار نیازمند توجه به جزئیات فراوانی است که هر یک نقش مهمی در افزایش بهره وری مرغ های شما ایفا می کنند. تغذیه اصولی، شرایط محیطی مناسب، نوردهی کافی و مراقبت های بهداشتی ستون های اصلی این فرآیند هستند و شما می توانید با رعایت این اصول، نه تنها تولید تخم مرغ پرندگان خود را افزایش دهید، بلکه سلامت و طول عمر گله خود را نیز، تضمین کنید. لذا، امید است تا با به کار گیری روش های مطرح شده در این مقاله شاهد رشد و پایداری هرچه بیشتر در صنعت پرورش طیور باشید.
سوالاتی که ممکن است از خودتان پرسیده باشید؟
– مهم ترین ماده معدنی موردنیاز برای تشکیل پوسته تخم مرغ در بدن مرغ ها چیست؟
این کلسیم است که همواره باید به مقدار مناسب در بدن پرنده موجود باشد. لازم به ذکر است که مرغ های تخم گذار برای تولید پوسته ای محکم برای تخم های خود به حدود 3.5 تا 4 درصد کلسیم در جیره غذایی خود نیاز دارند.
– مرغ ها برای تخم گذاری به چند ساعت نور در روز نیاز دارند؟
مرغ ها روزانه به 14 تا 16 ساعت نور مداوم برای تخم گذاری نیاز دارند که این نور لازم است تا ترکیبی از نور طبیعی و مصنوعی باشد.
– محدوده دمایی مناسب برای تخم گذاری بهینه مرغ ها چند درجه سانتیگراد است؟
مرغ ها برای تخم گذاری بهینه به دمایی بین 18 تا 24 درجه سانتیگراد نیاز دارند. البته، دمای بیش از حد بالاتر و یا پایین تر از این مقدار می تواند باعث کاهش تخم گذاری مرغ ها شود.
– کدام ویتامین ها در افزایش تخم گذاری و حفظ سلامتی مرغ ها نقش دارند؟
ویتامین هایی که در این مورد نقشی موثر دارند عبارتند از؛ ویتامین آ، د3، ای و نیز، ویتامین ها گروه ب.
– چرا کنترل بهداشت و پیشگیری از بیماری ها در مرغ های تخم گذار اهمیت زیادی دارد؟
زیرا، ابتلای مرغ ها به انواعی از بیماری ها می تواند منجر به کاهش تولید تخم، تلفات گله و افت کیفیت تخم مرغ ها شود.