کنسانتره ی طیور و اهمیت آن
کنسانتره طیور یا خوراک متراکم، مجموعه ای از زیرمغذی ها، ویتامین ها، اسیدآمینه ها، املاح، آنزیم ها و مواد معدنی مورد نیاز طیور است که با فرمولاسیون خاصی تهیه و با بقیه ی اقلام جیره ترکیب میگردد. این ماده با استفاده از دانش علم تغذیه، با فرمولی بهینه تهیه می شود تا مرغدار با استفاده از آن بتواند، مناسب ترین و اقتصادی ترین خوراک را با کم ترین صرف وقت، تهیه نماید. اگر بخواهیم از کنساتره ی طیور و اهمیت آن در پرورش انواع طیور با اهداف مختلف پرورش مانند تولید تخم نطفه دار مرغ زینتی ، تخم نطفه دار مرغ گوشتی ،تخم نطفه دار مرغ تخم گذار و دیگر گونه های پرنده چکیده ای داشته باشیم باید به موارد زیادی اشاره کنیم که ما در این مقاله یک جمع بندی کلی در مورد کنساتره طیور انجام داده و به شما عزیزان علاقمند به پرورش ارائه دادهیم امید است که مورد توجه شما قرار بگیرد.
مزایای کنسانتره طیور:
_ بی نیاز کردن مرغدار از هر سو تا اینکه دیگر نیازی نباشد، وقت زیادی صرف ساخت خوراک مورد نیاز کند.
_ در صورت استفاده از کنسانتره طیور، مرغدار نیاز به تهیه ی مواد اولیه متعددی نظیر متیونین، لیزین، ترئونین، دی کلسیم فسفات، انواع مکمل، ویتامین های درمانی، چربی، مولتی آنزیم، ترکیب خنثی کننده مایکوتوکسین ها و پروبیوتیک ها را نخواهد داشت.
_ امکان بروز اشتباه در فرمول نویسی و تهیه ی خوراک به حداقل میرسد و فرمول های تهیه شده با استفاده از کنسانتره طیور، از نظر مواد مورد نیاز گله ها، متعادل تر و اقتصادی ترین خواهند بود.
_ کنسانتره طیور استاندارد و درجه یک تمام مواد مغذی مورد نیاز طیور را در خود دارد و تمام پروتئین هایی که برای رشد سریع تر مرغ ها نیاز است در آن یافت میشود.
_ کنسانتره طیور زیر نظر متخصصین و با نوین ترین روش های علمی روز تهیه میشود و قطعا اعتماد بیشتری نسبت به روش های سنتی تهیه ی خوراک طیور میتوان روی آن داشت.
مواد مغذی موجود در کنسانتره طیور:
تمامی مواد مغذی مورد نیاز طیور در کنسانتره طیور استاندارد یافت میشود و نیازی به افزودن چیز جدیدی به این محصول نیست. مزیت دیگر کنسانتره این است که در استفاده از آن نژاد مرغ اصلا مهم نیست و تمام مرغ های گوشتی یا تخم گذار میتوانند از این خوراک استفاده کنند. کنسانتره طیور قادر به تامین تمام نیاز های ویتامینی و مواد معدنی هست و این امر کار مرغدار را بسیار آسان میکند. با مصرف کنسانتره ها طیور ، هیچ نیازی به استفاده از مولتی ویتامین در آب یا پرومیکس های ویتامینی درمانی نخواهد بود.
فرمولی که برنده های مختلف برای تهیه ی کنسانتره طیور به کار میگیرند، اندکی با هم متفاوت است اما معمولا محصولات درجه یک تمام فرمول مشابهی دارند و آنچه مورد نیاز ما هست را برآورده میکنند. برخی تولیدکنندگان کنسانتره طیور فرمول های اختصاصی تری هم دارند که این فرمول ها حاوی ترکیباتی هستند که بدن طیور را قوی تر میکنند و بیماری های موجود را کاهش میدهند. این سرس کنسانتره ها گران تر هستند و معمولا همه ی مرغداران از آن استفاده نمی کنند.
عرضه ی کنسانتره طیور در انواع مختلف:
برخی دامداران تمایل زیادی دارند کنسانتره را به شکل های مختلف استفاده کنند. اغلب دامداران به کنسانتره طیور که به صورت آسیاب شده است تمایل زیادی نشان می هند. این به این دلیل است که اختلال این شکل از کنسانتره طیور با علوفه راحت تر انجام میگیرد. اما توجه داشته باشید که پلت کردن مزایایی دارد که از جمله آن ها میتوان به این اشاره کرد که اولا مواد اولیه در دمای ۸۰ درجه سانتی گراد توسط بخار آب میپزند و هضم آن ها تسهیل میگردد. بعد از اینکهانواع کنسانتره طیور تحت حرارت و فشار بالا قرار میگیرد که این موضوع سبب از بین رفتن کامل میکروب ها می شود.
همچنین حرارت بالا تخم انگل ها که مشکل اصلی در کنسانتره ها است را از بین میبرد. تقسیم بندی کنسانتره طیور سبب میشود که هر محصول متناسب با کاربردی دسته بندی شود و این کار از ریخت و پاش و همچنین اتلاف محصول جلوگیری میکند. توجه داشته باشد که هر نوع از کنسانتره طیور از نظر یک ماده غنی سازی شده اند و دامدار باید متناسب با خواست خود کنسانتره طیور را خریداری کند.
انواع کنسانتره طیور:
کنسانتره طیور انواع مختلف دارد که بر حسب نوع طیور هدف، اعم از گوشتی تخم گذار و مادر، سن و مرحله پرورش طیور و درصد استفاده از محصول در جیره نهایی متفاوت است. مثلا کنسانتره ۵ درصد جوجه های گوشتی که در مرحله استارتر به کار میرود، محصولی آیت که در ۳ هفته اول دوره پرورش جوجه های گوشتی به مقدار ۵ درصد جیره یا ۵۰ کیلوگرم در هر تن جیره نهایی استفاده میگردد.
به عنوان مثال کنسانتره ۵ درصد جوجه های گوشتی که ترکیبات آن عبارتند از: ذرت، کنجاله، سویا، پودر ماهی، دی کلسیم فسفات، کربنات کلسیم، ال_متیونین، ال_لیزین، هیدروکلراید، مکمل معدنی_ویتامینی، مولتی آنزیم، فیتات و آنتی اکسیدان، دارای آنالیز شیمیایی به این شرح است: انرژی متابولیسمی برای طیور ۱۵۳۵ کیلو کالری در کیلو گرم، پروتئین خام ۲۷ درصد، متیونین ۴ درصد، لیزین ۲ درصد، کلسیم ۶ درصد و فسفر قابل جذب. برای استفاده از این کنسانتره طیور در مرحله ی رشد جوجه های گوشتی، سه گزینه از سوی کارخانه تولیدکننده پیشنهاد شده که
باید به آن عمل کنید.
استفاده از کنسانتره یا تولید دان به صورت دستی:
در گذشته نه چندان دور اقلام تشکیل دهنده کنسانتره، توسط خود پرورش دهنده به جیره اضافه میشد، اما امروزه این ماده توسط کارخانجات تولید خوراک طیور، تهیه و در اختیار مرغداران قرار میگیرد، البته همچنان تعدادی از پرورش دهندگان خود اقدام به تهیه مواد تشکیل دهنده کنسانتره و ترکیب آن با سایر اقلام جیره میکنند، اما این روش به دلیل اینکه میکس کردن اقلام ریز بهصورت کاملا همگن، نیاز به تجهیزات پیشرفته و با دقت بالا و همچنین دانش فنی به روز دارد و احتمال بروز خطا در فرموله کردن نیز بالا میرود، توصیه نمی شود.
هرگونه اشتباه در تغذیه ی طیور میتواند پیامدهای سنگین و بعضا جبران ناپذیری برای مرغداران در پی داشته باشد. ایجاد تعادل بین مقادیر عناصر غذایی به طوری که در جذب هیچکدام توسط طیور اختلال ایجاد نشود و تغذیه ی کامل با توجه به سن و نوع بهره برداری از مرغ، از دیگر خواص استفاده از کنسانتره آماده محسوب می شود.علاوه بر همه ی موارد گفته شده، چون کلیه ی اقلام جیره برای تولید دان به صورت دستی، تک به تک و در مقادیر کم تری نسبت به کارخانه ها خریداری میشود، قیمت تمام شده ممکن است اقتصادی نباشد.
عوامل موثر بر تولید یک کنسانتره ی طیور با کیفیت:
۱. بالا بودن کیفیت مواد اولیه مورد استفاده:
هر چقدر مواد اولیه به کار رفته در کنسانتره از کیفیت بالاتری برخوردار باشند، مسلما کنسانتره ی تولیدی نیز کیفیت بالاتری خواهد داشت.
۲. استفاده از فرمول بهینه و منطبق با نیاز پرنده:
فرمول کنسانتره باید علاوه بر اینکه منطبق با نیاز پرنده باشد، صرفه ی اقتصادی نیز داشته باشد تا هزینه ی اضافی به مرغدار تحمیل نشود.
۳. استفاده از پیشرفته ترین و به روز ترین تجهیزات پزشکی:
حتی اگر کیفیت مواد اولیه بالا و فرمول نیز بهینه باشد اما تجهیزات و ادوات ساخت کنسانتره، مستهلک و قدیمی باشند، محصول تولید شده از کیفیت بالایی برخوردار نخواهد بود و همگن و یکدست نمیگردد.
انواع مختلف کنسانتره طیور براساس زمان مصرف:
برای خرید کنسانتره و استفاده هز آن برای طیور خود، لازم است که به سن طیور دقت داشته و در زمان های مختلف و متناسب با سن طیور خود، کنسانتره مناسب را خریداری کنید. این نیاز ها کمک کرده تا تغذیه ی مناسب طیور خود را فراهم کنید. بر همین اساس در این بخش ۴ نوع کنسانتره مخصوص طیور گوشتی و تخمگذار در بازار موجود است. این ۴ نوع کنسانتره دارای تفاوت هایی براساس زمان استفاده هستند.
_ پری استارتر:
هفته ی اول زندگی طیور در وزن گیری آن از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. درواقع در هفته ی اول ۱۰ گرم اضافه وزن میتواند باعث ۱۰۰ گرم افزایش وزن در پایان دوره پرورش شود. علاوه بر این در اولین هفته های زندگی، سیستم گوارشی پرنده ضعیف است و همین امر باعث ایجاد حساسیت نسبت به برخی کنسانتره ها در طیور مختلف میشود. بنابراین لازم است حتما در هفته های اول پرورش به کنسانتره ی طیور خود توجه ویژه ای داشته باشید. پری استارتر با ایجاد تعادل در سیستم ایمنی پرنده، به افزایش میزان گوشت و بهبود فرآیند رشد پرنده کمک می کند.
_ استارتر:
استفاده از استارتر پس از اتمام دوره ی پری استارتر آغاز می شود. کنسانتره ی استارتر حاوی مواد مغذی بوده که مراحل رشد و افزایش وزن جوجه ها را بهبود می بخشد. بهتر است در ۱۲ تا ۱۵ روزگی جوجه ها از استارتر استفاده کنید تا جوجه به وزن ۳۰۰ تا ۳۵۰ گرم دست یابد. در فرمول کنسانتره ی استارتر به وضعیت کلی و سلامت جوجه ها اهمیت ویژه ای داده شده و بر همین اساس کنسانتره ی استارتر فرمول بندی می شود.
_ میان دان:
پس از اینکه جوجه ها در هفته ی دوم مقداری وزن گیری کردند، میزان ابتلای به بیماری های مختلف در طیور افزایش می یابد. بنابراین لازم است که میان دان که در این دوره مصرف میشود، سرشار از آنتی اکسیدان باشد. شنا میتوانید میان دان را با ترکیباتی سرشار از ویتامین، آنتی اکسیدان و اسیدی فایر تولید کنید. این ترکیبات از ابتلا به بیماری ها در طیور جلوگیری کرده و باعث افزایش وزن بیشتری در آن ها می شود.
_پایان دان:
پس از گذشت ۳۴ روزگی، میتوانید از پایان دان استفاده کنید. این کنسانتره برای آخرین دوره ی زندگی طیور تا روز کشتار مورد استفاده قرار میگیرد. این بازه بر روی وزن پرنده تاثیر بسیار مهم و مستقیمی دارد. استفاده از ترکیبات مناسب در دان پایانی باعث افزایش و ماندگاری طیور خواهد شد. این موضوع برای زمان کشتار بسیار مهم است.