در دنیای امروز که پرورش صنعتی طیور به یکی از پایه های مهم تامین منابع پروتئینی انسان تبدیل شده است، انتخاب غذا و ارائه برنامه غذایی مناسب برای پرندگان نیز، اهمیتی دوچندان یافته است. در این میان، هزینه های تغذیه طیور معمولا بیش از 60 درصد از کل هزینه های تولید را شامل می شوند. لذا، استفاده از منابع غذایی مقرون به صرفه، مغذی و قابل دسترس نقش کلیدی در بهبود عملکرد اقتصادی واحد های پرورش انواع گونه های پرندگان ایفا می کند.
اکنون، همه ما می دانیم که کنجاله سویا یکی از پرکاربردترین و ارزشمندترین منابع پروتئینی گیاهی در طیور بوده و جایگاهی ویژه در جیره غذایی آنها دارد. اما چرا این ماده تا این اندازه مورد توجه متخصصان تغذیه دام و طیور قرار گرفته است , و فواید کنجاله سویا در پرورش طیور به چه میزان است ؟ فواید کجاله سویا در پرورش طیور کدامند؟
در ادامه این مطلب، به بررسی دقیق خواص تغذیه ای کنجاله سویا، تاثیر آن بر رشد و سلامتی طیور و نکاتی که در استفاده از آن باید در نظر گرفته شود، خواهیم پرداخت. بنابراین، برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه با ما همراه باشید؛
فواید کنجاله سویا در پرورش طیور
از آنجایی که کنجاله سویا، یکی از پرکاربردترین و موثرترین منابع پروتئینی در تغذیه طیور می باشد، بهتر است تا با دلایل این مسئله نیز، آشنایی های لازم را داشته باشید. این ماده غذایی که از فرآوری دانه سویا پس از استخراج روغن به دست می آید، به دلیل دارا بودن ترکیبی ارزشمند شامل محتوای بالای پروتئینی با کیفیت جایگاه ثابتی در جیره های غذایی مرغ های تخم گذار، گوشتی و سایر ماکیان پیدا کرده است. ما در ادامه فواید کنجاله سویا در پرورش طیور را برای شما جمع آوری نموده ایم. این فواید به صورت زیرند؛
– غنی بودن با پروتئین دارای کیفیت بالا
• کنجاله سویا حدود 44 تا 48 درصد پروتئین خام دارد که این مقدار در بین منابع غذایی گیاهی بی نظیر است. این پروتئین دارای طیف گسترده ای از اسیدهای آمینه ضروری مانند لیزین، ترئونین و ایزولوسین است که برای رشد و نگهداری بافت های بدن طیور حیاتی هستند. رشد بهتر پرنده، افزایش وزن سریع تر در طیور گوشتی و بهبود تولید تخم در مرغ های تخم گذار از مزایای مربوط به این مسئله هستند.
– قابلیت هضم بالا
• پروتئین موجود در کنجاله سویا قابلیت هضم بسیار بالایی در حدود 85 تا 90 درصد در دستگاه گوارش طیور دارد که باعث جذب بهتر مواد مغذی و کاهش ضایعات خوراکی می شود. نتایج مربوط به این مسئله، بهبود راندمان خوراک و کاهش هزینه های تغذیه می باشد.
– بهبود عملکرد سیستم ایمنی طیور
• کنجاله سویا دارای ترکیباتی مانند ایزوفلاونوئیدها و آنتی اکسیدان ها است که می توانند عملکرد سزیستم ایمنی بدن پرنده را بهبود ببخشند و پرنده را در برابر بیماری های مقاوم تر کنند. این مورد، باعث کاهش مرگ و میر پرنده ها و مصرف کمتر آنتی بیوتیک ها در گله می شوند.
– کمک به بهبود رشد و افزایش وزن
• مطالعات متعدد نشان داده اند که مصرف کنجاله سویا در جیره غذایی طیور باعث افزایش سریع تر وزن بدن، رشد بهتر پرها و بهبود شاخص های رشد پرنده می شود. این مسئله باعث افزایش بهره وری اقتصادی در واحدهای پرورش طیور گوشتی خواهد شد.
– قابلیت ترکیب آسان با سایر مواد غذایی خوراکی
• کنجاله سویا به دلیل فرم و ساختار خود، به راحتی با سایر مواد مانند ذرت، گندم، سبوس و مکمل های معدنی و ویتامینی ترکیب می شود و باعث ایجاد تعادل در جیره غذایی پرندگان می گردد. این مسئله، امکان طراحی جیره متعادل و علمی براساس نیازهای فیزیولوژیکی پرنده را ممکن می سازد.
– کاهش ضایعات و هزینه های خوراک
• در مقایسه با منابع حیوانی گران تر مثل پودر ماهی یا پودر گوشت، کنجاله سویا یک ماده ارزان تر، پایدارتر و در دسترس تر می باشد. این امر، به تولید کننده کمک می کند تا هزینه های مربوط به تهیه خوراک برای دام و طیور را به حداقل برساند. لذا، شما در کسب و کار خود به سود بیشتری دست پیدا خواهید کرد.
– عدم وجود خطرات مربوط به بیماری زایی دام
• برخلاف برخی منابع حیوانی که احتمال انتقال بیماری هایی مانند جنون گاوی یا سالمونلا را دارند، کنجاله سویا عاری از عوامل بیماری زای دامی است. افزایش ایمنی زیستی فارم و سلامت محصول نهایی همگی در نتیجه مصرف این ماده در رژیم غذایی پرنده است.
– نقش مهم در بهبود کیفیت تخم و گوشت پرنده
• استفاده از کنجاله سویا برای تغذیه طیور باعث می شود تا گوشت پرنده ها به صورتی بافت دارتر، کم چرب تر و با کیفیت بالاتر تولید شوند. همچنین، تخم نطفه دار چنین پرنده هایی دارای پوسته ای محکم تر و نیز، زرده ای با رنگ و کیفیت بهتر خواهد بود. بدین ترتیب، بازارپسندی محصولات دامی ارتقا خواهد یافت.
فواید کنجاله سویا در جیره طیور
سازگاری با تولیدات ارگانیک و پایدار
• موادی همچون کنجاله سویا، در صورتی که مورد دستکاری ژنتیکی قرار نگرفته باشند، می توانند به صورت حرفه ای برای تولید طیور ارگانیک مورد استفاده قرار گیرند و اثرات زیست محیطی کمتری را در پی داشته باشند. اهمیت این مسئله در آنجاست که یک موضوع مطابق با استانداردهای جهانی برای صادرات به شمار می رود و موجب مصرف داخلی سالم تر می شود.
– کاهش استرس های تغذیه ای و متابولیکی پرنده
• کنجاله سویا، به دلیل دارا بودن اسیدهای آمینه ضروری به تثبیت متابولیسم پرنده کمک می کند و از بروز اختلالات ناشی از کمبود پروتئین یا اسیدهای آمینه جلوگیری می نماید. همچنین، سطوح مناسبی از پروتئین در برنامه غذایی پرنده می تواند نقش مهمی در کنترل استرس گرمایی فصل تابستان داشته باشد. لذا، شما در پایان ملاحظه خواهید نمود که عملکرد طیورتان در شرایط نامساعد محیطی از جمله گرما، تراکم بالا و استرس ناشی از واکسیناسیون بهبود پیدا خواهد نمود.
– نقش مهم در کاهش آمونیاک دفعی از مدفوع
• وجود پروتئین با کیفیت زیاد و قابلیت هضم مناسب در کنجاله سویا منجر به کاهش نیتروژن دفعی و در نتیجه، کاهش تولید آمونیاک در بستر می شود. لازم به ذکر است که این موضوع در نهایت، به بهبود کیفیت هوای سالن و کاهش بوی نامطبوع کمک خواهد کرد و در پایان، شما شاهد بهبود سلامت تنفسی طیور، کاهش بیماری های تنفسی و افزایش بهره وری محیط پرورشی خواهید بود.
– منبع انرژی مکمل
• اگرچه کنجاله سویا بیشتر به عنوان منبع پروتئین پرنده مورد استفاده قرار می گیرد، اما باید بگوییم که این ماده حاوی مقدار زیادی انرژی قابل متابولیسم نیز، می باشد که مقدار آن حدود 2400 کیلوکالری به ازای هر کیلوگرم از بدن پرنده است. این انرژی می تواند در کنار منابع اصلی انرژی زا مانند ذرت تعادل خوبی را در جیره غذایی پرنده ایجاد نماید. در اهمیت این موضوع، همان بس که موجب بهبود تراکم انرژی در جیره و کمک به رشد در مراحل بحرانی می گردد.
– کمک به رشد پروبیوتیک های مفید روده
• برخی از ترکیبات مفید موجود در کنجاله سویا همچون الیگوساکاریدها و فیبرهای خاص در مقدار مناسب می توانند به رشد باکتری های مفید روده ای مانند لاکتوباسیلوس و بیفیدوباکتریوم کمک کنند و باعث تعادل بهتر فلور گوارشی شوند. در نتیجه، دستگاه گوارشی پرنده بهبود یافته، مواد مغذی موجود در غذای آن راحت تر جذب شده و در طیور جوان تر اسهال کاهش می یابد.
– کمک به بازسازی سریع پرها
• پرهای پرندگان عمدتا از جنس کراتین می باشند که از اسیدهای آمینه گوگرددار مثل متیونین و سیستئین تشکیل شده است. کنجاله سویا قادر است تا مقادیر مناسبی از این اسیدهای آمینه را برای بدن پرنده فراهم نماید و باعث رشد بهتر و بازسازی سریع تر پرهای پرنده در زمان پرریزی یا پس از تنش شود. این مورد، منجر به حفظ ظاهر و سلامتی پرنده به ویژه در گله های تخم گذار یا زینتی می گردد.
حفظ تعادل الکترولیتی و کاهنده اسیدوز در صورت استفاده از کنجاله سویا
• برخی منابع پروتئینی مانند پودر گوشت یا پودر خون می توانند به دلیل دارا بودن محتوای بالای کلر یا فسفر باعث اسیدی شدن بدن پرنده شوند. اما کنجاله سویا یک ماده غذایی نسبتا متعادل می باشد که خوردن آن به حفظ pH خون و مایعات بدن کمک می کند. اهمیت این مسئله، از آن جهت است که استفاده از کنجاله سویا در پرورش طیور منجر به پیشگیری از مشکلات متابولیکی مانند اختلالات رشدی، ضعف عضلانی یا اختلالات پوسته تخم پرنده می گردد.
با توجه به تمام مزایایی که گفته شد، اکنون دیگر باید بدانید که کنجاله سویا یک انتخاب استراتژیکی در جیره غذایی انواع گونه های پرندگان می باشد. این منبع گیاهی ارزشمند می تواند به عنوان ستون تغذیه ای یک واحد پرورش طیور موفق در نظر گرفته شود. البته، قبل از هر چیزی لازم است تا کیفیت کنجاله سویا از نظر میزان اوره، فیبر خام، میزان حرارت دهی و غیره بررسی شود و در صورت نیاز، توسط متخصصین تغذیه مطابق با نیاز پرندگان شما تنظیم گردد. در نهایت، یک سری نکات تکمیلی برای استفاده شما از کنجاله سویا در بهره برداری کامل وجود دارد که عبارتند از؛
– کیفیت کنجاله
• حرارت دهی بیش از حد کنجاله سویا باعث کاهش ارزش بیولوژیکی پروتئین آن می شود. همچنین، وجود اوره یا ناخالصی های دیگر در کنجاله سویا باید بررسی شود.
– مقدار مصرف
• توجه کنید که مصرف بیش از حد کنجاله سویا بدون تنظیم اسیدهای آمینه ممکن است به عدم تعادل تغذیه ای پرندگان شما منجر شود.
– فاکتورهای آنتی نوتریشنال
• یک سری از مواد شامل تریپسین اینهیبیتورها و فیتات که در کنجاله سویا وجود دارند، اگر قبل از مصرف پرنده غیرفعال نشده باشند، ممکن است در بدن پرنده، اثرات منفی بر جذب پروتئین و مواد معدنی داشته باشند. لازم به ذکر است که این مشکل در کنجاله های حرارت دیده وجود ندارد.
– استفاده از آنزیم ها
• شما می توانید با افزودن آنزیم هایی مثل فیتاز به جیره غذایی حاوی کنجاله سویا بهره وری خود را افزایش دهید.
جمع بندی در مرود فواید کنجاله سویا در پرورش طیور
در پرورش صنعتی و نیمه صنعتی طیور، انتخاب منابع غذایی با کیفیت، اقتصادی و قابل دسترس یک عامل تعیین کننده در موفقیت و سودآوری نهایی محسوب می شود. کنجاله سویا، یک منبع تغذیه ای پروتئینی گیاهی غنی، متعادل و قابل هضم بوده و نقشی کلیدی در جیره غذایی طیور ایفا می کند. افزون بر این، وجود مقادیر مناسب اسیدهای آمینه ضروری، قابلیت ترکیب بالا با سایر مواد خوراکی، اثرات مثبت بر سیستم ایمنی بدن پرنده، رشد، تولید و حتی کاهش آلودگی های محیطی این ماده را به یکی از اجزای جدایی ناپذیر تغذیه طیور تبدیل کرده است. با این حال، شما باز هم باید برای بهره برداری کامل از مزایای استفاده از کنجاله سویا، به کیفیت، مقدار مصرفی و شرایط نگهداری آن توجه ویژه ای داشته باشید. همواره در نظر داشته باشید که استفاده صحیح و علمی از کنجاله سویا، به همراه تنظیم دقیق جیره غذایی مطابق با آنچه افراد متخصص ارائه داده اند، عملکرد گله پرندگان شما را به طور چشمگیری بالا خواهد برد و گامی موثر در جهت بهینه سازی صنعت دام و طیور خواهد بود.
کنجاله سویا در جیره غذایی طیور
سوالات متداول در مورد فواید کنجاله سویا در پرورش طیور
سوالاتی که ممکن است از خودتان پرسیده باشید؟
– چرا کنجاله سویا به عنوان یک منبع پروتئینی در تغذیه طیور اهمیت دارد؟
زیرا، کنجاله سویا دارای 44 تا 48 درصد پروتئین خام با کیفیت بالا و اسید های آمینه ضروری مانند لیزین، متیونین و ترئونین است که نقش مهمی در رشد، تولید تخم و حفظ سلامت عمومی طیور ایفا می کنند.
– کنجاله سویا چگونه به بهبود عملکرد سیستم ایمنی طیور کمک می کند؟
این ماده، به دلیل وجود ترکیباتی مانند ایزوفلاونوئیدها و نیز، آنتی اکسیدان ها باعث تقویت پاسخ ایمنی بدن طیور می شود و آنها را در برابر بیماری ها مقاوم تر می کند.
– به نظر شما استفاده از کنجاله سویا بر کیفیت محل نگهداری و پرورش طیور چه تاثیری خواهد داشت؟
پروتئین قابل هضم موجود در کنجاله سویا باعث کاهش دفع نیتروژن و درنتیجه، کاهش تولید آمونیاک در مدفوع پرندگان می شود. این امر کیفیت هوای سالن را بهبود می دهد و از بروز بیماری های تنفسی در پرندگان پیشگیری می کند.
– چه عواملی می توانند ارزش تغذیه ای کنجاله سویا را کاهش دهد؟
عوامل مهمی شامل حرارت دهی بیش از حد که باعث از بین رفتن برخی اسیدهای آمینه می شوند، ناخالصی هایی مثل اوره و نیز، فعال بودن فاکتورهای ضد تغذیه ای مثل تریپسین اینهیبیتور و فیتات می توانند منجر به کاهش ارزش تغذیه ای این ماده شوند.
– کنجاله سویا در مقایسه با منابع پروتئین حیوانی چه مزایای بهداشتی دارد؟
برخلاف منابع حیوانی که ممکن است ناقل بیماری هایی مانند سالمونلا یا جنون گاوی باشند، کنجاله سویا منبعی گیاهی، امن و عاری از هر گونه عامل بیماری زای دامی می باشد. به همین دلیل، برای حفظ ایمنی زیستی مزارع پرورشی در ارجحیت قرار دارد.