آنفولانزای طیور

درباره بیماری آنفولانزای طیور یکی از بیماری های واگیر دار تنفسی ویرورسی پرندگان است که دارای قدرت انتشار سریعی می باشد و خسارات اقتصادی سنگینی را به بسیاری از کشور ها وارد نموده است.

نام آنفولانزا در حقیقت از تلاش اولیه ای که برای تعریف این ویروس صورت گرفته است مشتق شد.

چون در قرن چهاردهم میلادی در شهر فلورنس ایتالیا در یک گرده همایی تاثیر ستارگان بر بیماری در پرندگان مورد بحث قرار گرفت و معنی اینفلورنس به تاثیر برتر می باشد.

این بیماری به همین نام اسم گذاری شد و در قرن حاضر هم به تلفظ ایتالیایی به آن آنفولانزا می گویند.

این ویروس از خانواده اورتومیکسو ویریده و واجد 3 تیپ می باشد، که دو تیپ آن تنها در انسان و یک تیپ در انسان ،خوک،اسب و بسیاری از گونه های پرندگان مانند طاووس ،بوقلمون و تخم نطفه دار قو الزامی می باشد.

از آنجا که ماده ژنتیکی این ویروس دارای 8 قطعه جداگانه می باشد لذا خیلی سریع خاصیت پادگنی خود را تغییر می دهد و موجب می شود جوجه و یا گله ای که به تازگی به بیماری آنفولانزای مبتلا بوده و بهبود یافته است مجددا به نوع جدیدی از ویروس آنفولانزا مبتلا گردد.

دو نوع پروتئین روی سطح این ویروس وجود دارد که جمعا تحت 24 سر و تیپ متفاوت می باشند.

اپیدمیولوژی

ویروس های آنفلوانزای پرندگان در دنیا بین پرندگان اهلی متعددی مثل بوقلمون ،مرغ مرغ گینه یا همان مرغ شاخدار  و پرندگان وحشی پراکنده است ،در پرندگان وحشی بیشتر اردک واجد آلودگی بوده و در گونه های اهلی اغلب مرغ و بوقلمون بیماری آنفولانزای را نشان می دهند .

همچنین گزارشاتی دال بر جداسازی ویروس آنفولانزای از پرندگان زینتی وجود دارد .روند دقیق انتشار و شیوع ویروس های انفلوانزا به دلیل روش های غیر متعارف نمونه برداری ،به سختی معین می شود.

آلودگی پرندگان وحشی به آنفولانزایای جاب می کند که تولید کنندگان ،اقدامات لازم و کافی را جهت جداسازی پرندگان وحشی و اهلی انجام دهند.

در پرندگان مهاجر ،ویروس در بدن آنها ذخیره می شود و تکثیر در داخل روده و انتقال آن به دیگر پرندگان یکی از راه های مهم انتقال محسوب می شود .از میزان شیوع تا زمان پخش این بیماری می توان به گستره انتشار و میزبانان آن اشاره نمود.

در تمام دنیا پرندگان اهلی و وحشی شامل :بوقلمون ،اردک،غاز ،مرغ ،قرقاول ،مرغ شادار، تخم نطفه دارکبک و در گونه وحشی ؛اردک و غاز وحشی ،یلوه ،چلچله دریائی،قو ،حواصیل و مرغ نوروزی درگیر این ویروس می باشند.

از پرندگان زینتی نیز این ویروس می تواند بر روی پرندگان چون مرغ مینا ،طوطی های کوچک دم بلند ،طوطی های کاکل سفید ،فنچ و شاهین تاثیر گذار باشد.

بیماری زایی ویروس آنفولانزای

قدرت بیماری زایی ویروس های آنفلوانزا طیور کاملا متفاوت بوده و بر اساس میزبان اولیه قابل پیش بینی نیست .

یکی ویروس آنفلوآنزا که برای یک گونه پرنده عفونی است  می تواند برای دیگر گونه های چرندگان بیماری زا نباشد.

تمایل ویروس به بافت های خاص نیز می تواند نقش مهمی در قدرت بیماری زایی آن داشته باشد.

مثلا ویروس محدود به دستگاه تنفس یا گوارش در مقایسه با یک ویروس سیستمیک که خود را به ارگان های حیاتی می رساند عوارض متفاوتی ایجاد می کنند.

برخی از مطالعات دال بر آن است که موتاسیون در محل های اتصال رسپتور در روی اچ ای ویروس می تواند قدرت ویروس ها را در آلوده کردن میزبان های متفاوت تغییر دهد.

قدرت بیماری زایی ویروس آنفولانزای

از نظر قدرت بیماری زایی ویروس آنفلوانزا پرندگان دردامنه وسیعی قرار می گیرند.عفونت با این ویروس ها می تواند از شکل بدون نشانه تا حالت مرضی شامل سندرم های خفیف و موقت تا ابتلا و یا تلفات 100 %متغیر باشد.

علائم بیماری ممکن است به شکل تنفسی روده ای و یا تولید مثلی بوده و بسته به ویروس ،گونه ،سن ،عفونت های همراه ،محیط و وضعیت ایمنی میزبان متغیر باشد.

از میان تعداد بسیار زیادی از ویروس های آنفلوانزای جدا شده از گونه های پرندگان ،تعدادی که بسیار بیماری زا باشند خیلی کم است و تعداد زیادی از ویروس ها به عنوان خفیف و یا ملایم طبقه بندی شده اند .

معمولا ویروس های جدا شده از پرندگان آبزی وحشی ،خصوصا برای همان گونه غیر بیماری زا هستند..

در بسیاری از مواقع ویروس آنفلوانزا اگر چه تحت شرایط طبیعی منجر به بیماری و تلفات شده اند،ولی در شرایط تجربی هیچ مسئله ای ایجاد ننموده اند و برخی از مطالعات نشان داده که عفونت های باکتریایی همزمان نقشی عمده در بیماری ایجاد شده توسط ویروس ها ی آنفلوانزا خفیف تا ملایم ایفا می کنند.

چنین امری محتمل است زیرا باکتری ها انزیمهای تولید می کنند که اچ ای ویروس های خفیف تا ملایم را تقسیم کرده و به آنها اجازه تزاید و انسار وسیع در میزبان را می دهند.

این امر یک نکته قابل توجه و در مورد توانایی برخی سویه هاست که در فارم ایجاد بیماری قابل توجه کرده ولی در شرایط تجربی در پرندگان مورد تزریق ،مشکلی ایجاد نمی کند.

علائم بیماری انفلوانزا درطیور

علائم بیماری آنفلوانزا در پرندگان می تواند کاملا متفاوت باشد و بستگی زیادی به مواردی چون :

عفونت های همراه

سن پرنده

جنس پرنده

ویروس های محیطی

دارد .اما عمدتا علائم این بیماری می تواند دردستگاه تنفسی ،گوارشی عصبی و یا تولید مثل پرنده بروز دهد.

علائم بیماری می تواند شدید و یاخفیف تنفسی،ترشح اشک ،کز کردن پرنده ،ژولیدگی پر ها ،اسهال ،عوارض عصبی ،سیاه شدن قسمت های بدون پر باشد که این علائم می تواند به صورت تکی و یا توام در پرنده دیده شود .

البته قابل ذکر است که در برخی موارد که بیماری بسیار حاد می شود، پرنده مبتلا بدون هیچ علائمی تلف می شود.

در برخی مواقع دیده شده که ویروس های که از نظر انتی زنی یکسان هستند دارای خصوصیات بیولوژکی متفاوتی می باشند،به طور مثال یک ویروس در گونه ای می تواند ایجاد بیماری و علائم حاد کند و ویروس دیگر تنها موجب عفونت های نا مشخص شود.

تشخیص آزمایشگاهی

تشخیص آزمایشگاهی و جداسازی ویروس در مراحل اولیه می تواند استراتژی دفاع و برخورد با ویروس را مشخص سازد.

در حال حاظر تشخیص ویروس بوسیله جداسازی از طریق تخم مرغ جنین دار،ارزیابی فعالیت هماگلوتیناسیون و استفاده از آزمایش های آنتی ژن نظیر آگارژل ایمونودیفوزیون و غیره بهره برد.

جداسازی ویروس ابتدا برای تشخیص تحت تیپ می باشدو آنگاه آزمایش برای تعینی بیماریزائی در طیور انجام می گیرد.مرحله بعدی تشخیص سرولوژیکی در میزبان می باشد که این عمل برای بقای صنعت الزامی است چون بدینوسیله بهتر می توان برنامه های پیشگیری و قرنطینه را انجام داد.

آزمایشهای والایزا ،قدم اول در تشخیص عفونت اولیه است اما تایید و تشخیص تحت تیپ از طریق آزمایش انجام می گیرد.

مبارزه با آنفولانزا

بهترین راه برای مبارزه با آنفولانزا بکار بردن مدیریت صحیح و تصمیم گیری به موقه و درست است .

درصورتی که اولین مورد مشکوک را مشاهده گردد و هنوز در منطقه به صورت گسترده منتشر نشده باشد.بهترین راه مبارزه کشتار جمعی و معدون نمودن لاشه های پرنده می باشد.در نظر داشته باشید که انتقال پرنده های بیمار برای کشتار به محلی دیگر برابر است با آلودگی تمام منطقه .

بعد از اینکه تمامی پرندگان آلوده معدون شدند باید مرغداری و محل نگهداری طیور و تجهیزات کاملاضدعفونی شود و مرغداری تا یک ماه کاملا خالی نگهداشته شود.

بعداز گذشت این یک ماه نیز باید مرغداری و تجهیزات به وسیله تعدادی جوجه و یا نیمچه مورد امتحان و تست قرار بگیرد واگر کاملا بدون ویروس و میکروب بود می توان جوجه ریزی را به صورت عمده شروع کرد.

در کل کنترل و پیشگیری در این گونه بیماری های همه گیری بسیار بهتر از درمان می باشد ،پس قبل از اینکه موردی در این بیماری مشاهده کنید با کنترل و تزریق به موقع واکسیناسیون در فواصل مشخص به طیور می توانید پرورشی کاملا سالم داشته باشید.

برای تامین و تهیه تخم نطفه دار از نژاد های طیور مختلف با ما در ارتباط باشید و به بخش فروشگاه تخم نطفه دار آذر جوجه مراجعه کنید. شرایط به گونه ای شده است که خرید تخم بارور مناسب برای احداث مرغداری ها و سالن های عاری از بیماری بسیار سخت شده است در هنگام قصد برای این کار حتما با متخصصان این شغل مشورت نمایید .